تعيين حداكثر تراكم ساختماني با رويكرد كاهش آسيب‌پذيري در برابر زلزله (مطالعه موردي: شهر شاهرود)

(Determining the Maximum Building Density with the Approach of Mitigating Vulnerability Against Earthquakes (Case Study: Shahroud City

امروزه افزايش تراكم ساختماني جهت پاسخگويي به رشد جمعيت، موجب اجتناب‌ناپذير است. در اين ميان، رشد و توسعه شهري به‌مراتب افزايش مخاطرات طبيعي را نيز به‌دنبال داشته و با توجه به قرارگيري كشور ايران بر روي يكي از دو كمربند زلزله‌خيز زمين، نياز به برنامه‌ريزي و طراحي مطابق با اصول پدافند غيرعامل شهري در عرصه ساخت‌وساز به‌شدت احساس مي‌گردد. در اين راستا در پژوهش حاضر به روش توصيفي- تحليلي و با هدف كاهش آسيب‌پذيري شهرها در برابر مخاطرات طبيعي به‌ويژه زلزله به تعيين حداكثر تراكم ساختماني مطابق با اصول پدافند غيرعامل پرداخته شده است. اطلاعات مورد نياز از طريق اسناد، مجلات و كتب مربوطه به‌دست آمده است. در اين پژوهش پس از بررسي اسناد و اطلاعات، روشي جهت تعيين بيشينه‌تراكم ساختماني با رويكرد كاهش آسيب‌پذيري در برابر زلزله ارايه شده و با استفاده از آن، الگوي تراكمي محدود مورد مطالعه در شهر شاهرورد محاسبه شده است. بر اين اساس و مطابق با روش ارايه‌شده، در مرحله اول نياز است مشخص گردد كه پس از وقوع زلزله فرضي، به شرط حفظ حداقل فضاي مورد نياز در معابر جهت امدادرساني، فضاي باقيمانده از معبر جهت انباشت مصالح ريزشي، ظرفيت تخريب حداكثر چه ارتفاعي از يك ساختمان را دارد. در مرحله بعد، پس از دستيابي به ارتفاع بنا، مي‌توان با مفروض داشتن ارتفاع هر طبقه و هم‌چنين درصد سطح اشغال بنا، حداكثر تراكم و نيز تعداد طبقات ساختمان را محاسبه نمود.

Today increasingbuilding density to respond to population growth is inevitable. In the meantime; urban development leads to the increase of natural hazards too and in regard to Iran being situated on the one of the two seismic belts of the earth, the need to plan and design in accordance with the principles of urban passive defense in the course of constructionis strongly felt.In this regard, this studydeals with a descriptive?analytical method and aims to reduce the vulnerability ofcities against natural hazards, particularly earthquakes, and it attempts to determine the maximum building densitybased on passive defense principles. Required information has been obtained from documents, journals and related books. In this paper, after examining the documents and information, a method for determining the maximum building density with anapproach to reduce vulnerability against earthquakehas been provided and by using that, the densitypatternwithin the limits of the study in Shahroud city has also been calculated. Accordingly, in compliance with proposed method, in the first step it must be specified that considering ahypotheticalearthquake, with the condition of maintaining the minimum required space in the streets for assistance, the remaining space of street for the buildup of building debris, what the maximum of destruction capacity for what the height of a building is.The next step, having obtained the building height, with the assumption of the height of each floor and the building occupation rate, the maximum density and the number of floors of the building can be calculated.