واكنش درخت‌هاي مسن انگور به تغيير روش آبياري سطحي به قطره‌اي يا بابلر

نگراني كشاورزها در خصوص نتيجه تغيير روش آبياري، مانع از اجراي گسترده طرح‌هاي توسعه آبياري در تاكستان‌هاي مسن شده است. در اين پژوهش، با هدف افزايش صرفه‌جويي در مصرف آب، اثرهاي سه روش مختلف آبياري شامل سطحي، بابلر و قطره‌اي با تامين نياز آبي كامل و اعمال بازده مربوط به هر روش، بر روي ويژگي هاي كمي و كيفي تاك‌هاي مسن انگور’كشمشي سفيد‘ (رقم غالب منطقه)، در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تيمار و 4 تكرار طي سه سال (1390-1388) در شهرستان مياندوآب بررسي شد. نتيجه‌ها نشان داد كه روش آبياري بر روي مشخصه‌هاي رشد رويشي تاك‌ها مانند ارتفاع تاك، محيط تنه، طول و محيط شاخه يك‌ساله، سطح برگ در سطح احتمال 5% اثر معني‌داري داشت و تمام اين ويژگي‌ها در اثر تغيير روش آبياري به تحت فشار كاهش يافت. همچنين روش‌هاي آبياري بر روي عملكرد ميوه، عملكرد هر تاك، تعداد خوشه در تاك، متوسط وزن خوشه، ، عرض خوشه، تعداد حبه خوشه، كارايي مصرف آب، وزن 100 حبه و pH در سطح احتمال 5% اثر معني‌داري داشت. به طوري كه با تغيير روش آبياري، به جز كارايي مصرف آب، درصد قند و pH، بقيه ويژگي‌ها كاهش يافتند. بيشترين كارايي مصرف آب با 21/2 كيلوگرم بر متر‌مكعب آب مربوط به روش آبياري قطره‌اي بود و كارايي مصرف آب در آبياري بابلر 16/2 و در آبياري سطحي حدود 48/1 كيلوگرم بر متر مكعب برآورد شد. با نصف مقدار آب مصرفي در آبياري سطحي، عملكرد انگور در آبياري بابلر و قطره‌اي به ترتيب 5/2 و 8/3 تن در هكتار كاهش يافت. از اين رو با توجه كاهش به نسبت كم عملكرد و نيز حفظ و حتي بهبود بسياري از ويژگي‌هاي كيفي ميوه انگور و همچنين جهت كمينه كردن افت محصول در سال‌هاي اول، تغيير روش آبياري به تحت فشار و استفاده از آبياري بابلر براي آبياري تاكستان‌هاي مسن توصيه مي‌شود.

In this study, in order to evaluate water use efficiency, the effects of three different irrigation methods including surface, Babler and drip irrigation were studied on response of old grapevine cultivar ‘Keshmeshi Sefid’. The experiment was conducted during three years from 2009 to 2011 based on randomized complete block design with three treatments and four replications in Miandoab, west Azarbaijan, Iran. Results indicated that irrigation methods has significant effects (P?5%) on growth characteristics of grapevine; height, trunk circumference, length of cane and leaf area suggesting that swiching of irrigation methods to under pressure methods reduced the vegetative plant growth. Also, irrigation methods showed significant effects (P?5%) on yield per vine, the number of bunch on the vine, bunch weight, bunch width and bunch length, water use efficiency, weight of 100-berry, pH and TSS of fruit indicating that changing irrigation methods resulted increase in water use efficiency, TSS and pH but reduced growth rate.The highest water use efficiency by 2.21 kilograms per cubic meter of water was obtained from drip followed by Babler (2.16), while this value was 1.48 for the surface irrigation. With half of water used in surface irrigation, the reduced yield of grape was 2.5 and 3.8 t ha-1, respectively. Therefore, with respect to relatively low yield reduction and even improvement of fruit quality, Bubbler system is recommended to change irrigation method in old grapevine orchards.