تطبيق ضوابط و ارزيابي پيامدهاي محيط‌زيستي محل دفن پسماند قايم‌شهر با استفاده از ماتريس Leopold و

Criteria Conformity and Environmental Impact Assessment in Qaemshahr Landfill using Leopold Matrix and RIAM

زمينه و هدف: امروزه ارزيابي پيامدهاي محيط‌زيستي، با توجه به مخاطرات جدي دفن نامناسب پسماندها در محيط‌زيست و جوامع انساني، گزينه‌هاي گوناگوني را براي پيشبرد وضعيت مديريتي پسماندها و كاهش پيامدهاي منفي آنها ارايه مي‌كند. هدف اين پژوهش، استفاده از ماتريس­ ايراني و RIAM در ارزيابي پيامدهاي محيط‌زيستي براي كاهش پيامدهاي محيط‌زيستي محل دفن پسماند قايم­شهر و ارايه گزينه‌هاي مناسب به منظور مديريت كارآمد پسماند براي مسيولين ذي‌ربط اين شهر بود. مواد و روش ها: در اين مطالعه، موقعيت فعلي محل دفن پسماند شهري قايم­شهر با ضوابط محيط­زيستي محل­هاي دفع پسماندهاي عادي، مقايسه شدند. همچنين سه سناريوي الف) بازسازي بهداشتي محل دفن ب) بازسازي محل دفن به همراه استقرار كارخانه كمپوست ج) تغيير محل دفن فعلي و احداث يك لندفيل بهداشتي، از جنبه‌هاي فيزيكوشيميايي، بيولوژيكي- اكولوژيكي، اقتصادي - اجتماعي و فرهنگي با دو روش ماتريس ارزيابي پيامد سريع (RIAM) و ماتريس اصلاح­شده ليوپولد (ماتريس ايراني) بررسي شدند. يافته‌ها: نتايج نشان‌دهنده همخوان نبودن با ضوابط محيط­زيستي محل­هاي دفع پسماندهاي عادي بود. همچنين نتايج RIAM و ماتريس ليوپولد در سناريوهاي بازسازي بهداشتي محل دفن، بازسازي محل دفن به همراه استقرار كارخانه كمپوست، تغيير محل دفن و احداث يك لندفيل بهداشتي به ترتيب 793- و 26/2- ، 387- و 22/2- ، 69- و 76/0- به دست آمد. نتيجه­ گيري: احداث مكان دفن بهداشتي (گزينه سوم) با توجه به بروز كمترين پيامدهاي منفي بر اجزاي گوناگون محيط‌زيست، به­عنوان مطلوب‌ترين گزينه مديريتي انتخاب شد. ضمن اينكه ادامه روند كنوني دفن حتي با اجراي طرح بهسازي نيز پيامدهاي زيان­بار محيط‌زيستي و بهداشتي به همراه دارد.

Background&Objectives: In regard to the serious consequences of improper waste disposal, environmental impact assessment techniques are used to evaluate the different scenarios for waste management and minimize the negative impacts. The aim of this study was the use of Iranian Matrix and RIAM to minimize environmental impacts in Qaemshahr landfill and presenting suitable methods for efficient waste management Matrial&Methods: In this study, the existing condition of Qaemshahr landfill was compared with human’s environmental criteria for MSW landfills based on Department of the Environment (DOE) of Iran. Meanwhile, EIA of Qaemshahr solid waste landfill was carried out with two methods, RIAM and Leopold Matrix. The upgrading of existing landfill, reconstruction with compost plant and relocation of landfill were evaluated according to physiochemical, physicochemical (PC), biological-ecological (BE), sociological/cultural (SC), economical/operational (EO) economical-social and cultural components. Results: The results showed that Qaemshahr landfill lacks the environmental criteria for MSW landfills. Also, the RIAM and Iranian matrix results indicated that upgrading of existing landfill, construction of compost plant, relocation and construction of the sanitary landfill have total environmental scores as -793 and -2.26, -387 and -2.22 , -69 and -0.76 respectively. Conclusion : It is noticeable that the current process of landfill in Qaemshahr will lead to harmful health consequences. So, construction of landfill space (the third option) was chosen as the most suitable option with as little harm as possible on the environment.