پيش بيني نشاط ذهني دانش آموزان بر اساس جهت گيري هاي هدف و نيازهاي اساسي روانشناختي

The Prediction of Students’ Subjective Vitality by Goal Orientations and Basic Psychological Needs

تحقيق حاضر به تعيين رابطه جهت گيري هاي هدف، برآورده شدن نيازهاي اساسي روانشناختي و نشاط ذهني در دانش آموزان پرداخته است. مشاركت كنندگان شامل 298 نفر از دانش آموزان دبيرستان هاي شيراز (156نفر دختر و 142نفر پسر) بودند كه به روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شدند. براي جمع آوري اطلاعات از سه ابزار استفاده شد. مقياس برآورده شدن نيازهاي اساسي روانشناختي، نسخه عمومي، (گانيه)، پرسشنامه هدف پيشرفت (اليوت و مك گريگور) و مقياس نشاط حالتي (ريان و فردريك). يافته ها نشانگر همبستگي مثبت و معنادار بين نيازهاي اساسي روانشناختي و نشاط ذهني بود. همجنين جهت گيري هاي هدف گرايشي همبستگي مثبت و معنادار و جهت گيري هاي هدف اجتنابي همبستگي منفي و معنادار با نشاط ذهني نشان دادند. تحليل رگرسيون سلسله مراتبي نشان داد كه از مجموعه نيازهاي اساسي روانشناختي و جهت گيري هاي هدف، به ترتيب نياز به استقلال، شايستگي، و مرتبط بودن و جهت گيري هاي هدف عملكرد-گرايشي و تسلط- اجتنابي قوي ترين پيش بين هاي نشاط ذهني مي باشند. نتايج اين پژوهش حاكي ازآن است كه برآورده شدن نيازهاي اساسي روانشناختي، در مقايسه با جهت گيري هاي هدف، نقش مهم تري در نشاط ذهني دانش آموزان دارد.

The aim of this study was to investigate relationships between achievement goal orientations, satisfying basic psychological needs, and subjective vitality in students. 298 students (142 boys and 156 girls) were selected by multi stage cluster sampling method from high school in Shiraz city. Subjects filled out the Basic Psychological Needs Satisfaction Scale, general version, (Gagné),the Achievement Goal Questionnaire (Elliot & - McGregor) and the State Subjective Vitality Scale (Ryan & Frederick). Finding showed positive relationship between basic psychological needs and vitality. Also, approach goal orientations showed positive correlation and avoidance goal orientations showed negative correlation with vitality. Hierarchical multiple regression analysis revealed that the need of autonomy, competence, relatedness, performance-approach and master-avoidance goals, predict students’ vitality, respectively. Results indicated that in terms of the students’ subjective vitality the role of satisfying basic psychological needs is more important than the goal orientations.