روزنامه‌نگاري تشريحي: مروري بر تاريخچه، مفاهيم و يافته‌هاي عملياتي

Interpretative Journalism: a review of the history, concepts and operational findings

هدف كلي اين مقاله مروري اجمالي بر تاريخچه، ادبيات، مفاهيم و نظريه‌هاي موجود پيرامون يكي از اصلي‌ترين شاخه‌هاي روزنامه‌نگاري يعني روزنامه نگاري تشريحي (تفسيري) ، و بررسي وضعيت فعلي اين گونه‌ي روزنامه‌نگاري در عمل است. در حالي‌كه از سوي بسياري از صاحب‌نظران ادعا مي‌شود در خلال دهه‌هاي گذشته، روزنامه‌نگاري به شكل فزاينده‌اي از حالت توصيفي صرف، به سمت تشريحي شدن پيش رفته است، بررسي‌هاي عميق‌تر حاكي از آن است كه اين حوزه از روزنامه‌نگاري از فقدان پژوهش‌هاي نظام‌مند و ضعف‌هاي تيوريك و عملياتي رنج مي‌برد. در مجموع مي‌توان گفت در اين حوزه علاوه بر ابهامات مفهومي و نظري در تعريف، در تمايز ميان آن با انواع ديگر روزنامه‌نگاري و نيز به‌كارگيري آن در حوزه‌ي عمل مشكلات عديده‌اي وجود دارد. اين پژوهش درادامه ضمن بررسي عوامل تعيين‌كننده‌ي ماهيت اين گونه‌ي روزنامه‌نگاري به محدوديت‌ها و موانع پيش روي آن مي‌پردازد. در پايان با ذكر نمونه‌هاي برجسته‌ي‌ اين گونه‌ي روزنامه‌نگاري در جهان و ايران سعي در معرفي و تبيين هرچه بيشتر آن خواهد شد.

The main goal of this article is a brief review of the history, literature, concepts and theories about one of the main branches of journalism i.e. Interpretative Journalism, and discussing the current state of this genre of journalism in action. While it is claimed by many scholars over the past decades, journalism is increasingly moving from descriptive manner toward interpretative manner, deeper studies suggests that this area of journalism suffers the lack of systematic research and theoretical and operational weaknesses. In general we can say that in this area, in addition to theoretical and conceptual ambiguities in the definition, there are many problems, to distinct between this form of journalism with the other ones and also its application in the field of practice. This research continues to investigate the determinants of the nature of this form of journalism and discussing the constraints and obstacles facing to it. At the end, by citing prominent examples of this kind of journalism in Iran and the world, I will try to introduce and explain it further.