مطالعه و بررسي شبكه تبادل اطلاعات ميان بازيگران حوزه نانو فناوري در ايران

Identification of Information Network in Iran’s Nanotechnology Domain Using Network Analysis

هدف از اين پژوهش بررسي و تحليل وضعيت تبادل اطلاعات ميان بازيگران حوزه نانوفناوري در ايران از راه بررسي كمي روابط آنها با استفاده از روش تحليل شبكه است. شناسايي و ترسيم شبكه‌هاي تبادل اطلاعات در حوزه نانو‌فناوري ايران و در نتيجه آشكار شدن بازيگران اصلي و نقاط قوت و ضعف جايگاه و ارتباطات ميان بازيگران اين عرصه نتيجه متاخر اين پژوهش است. يافته‌هاي پژوهش نشان از مركزيت بالاي ستاد توسعه فناوري نانو بهعنوان قدرتمندترين بازيگر شبكه دارد. ديگر بازيگران مركزي شبكه عبارتند از ماهنامه فناوري نانو، واحد بازرسي و بررسي محصولات نانوي موسسه خدمات توسعه فناوري تا بازار (نانو مقياس)، معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، موسسه خدمات توسعه فناوري تا بازار و دانشگاه صنعتي شريف. همچنين گروه شركتهاي توليد محصولات نانو قدرتمندترين گروه شبكه تبادل اطلاعات مي‌باشد. قوي ترين ارتباطات شبكه نيز ميان شركتهاي توليد محصولات نانو و نهادهاي تنظيم‌كننده و پس از آن ميان همين شركتها و نهادهاي سياستگذار وجود دارد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه نهادهاي سياستگذار كمترين تبادل اطلاعاتي را با رسانه‌ها، انجمنهاي غير دولتي و نهادهاي ترويجي دارند. بنابراين نگاه اجتماعي نهادهاي سياستگذار به نانو فناوري بايد به شدت تقويت شود. از ديگر پيشنهادهاي سياستي اين پژوهش آن است كه ارتباطات شركتهاي نانويي و شركتهاي خدمات توسعه بازار و محصول - كه از شدت متوسطي برخوردار است - براي توسعه فناوري نانو در ايران بايد تحكيم يافته و افزايش پيدا كند.

The aim of this research is exploring and analyzing the informational interactions among the actors of Iran’s nanotechnology domain by the quantitative exploring of their relations using Network Analysis approach. Recognition and delineation of the informational networks resulted in identification of powerful and influential actors and the weaknesses and strengths of status and relations among the actors. The results can be used by policy analysts and policy-makers as policy tools. The results in the individual level of actors revealed that Iran’s Nanotechnology Initiative Council with the highest amount of centrality is the most powerful actor of network. In the current conditions which Iran’s nanotechnology has not been entered to commercialization phase sufficiently, established institutions by the government to develop this technology have the highest amount of centrality in network. Also Nano Products Production Companies Group and Policy-Maker Institutions Group are the most powerful groups in the information network, respectively. On the other hand, Policy-maker institutions have the least informational interactions with media, non-governmental associations, and promotional institutions.