تحليل خبرگان از نقاط قابل بهبود مرحله اول اجراي اصلاحات مديريت مالي نظام سلامت ايران: مطالعه كيفي

Experts’ analysis of the improvement spaces of the first phase of reform in health system financial management: A qualitative study

زمينه: اصلاح مالي نظام سلامت با هدف دست يابي به حداكثر كارايي و اثربخشي در اين بخش، از سال 1384 و در چهار مرحله در دستور كار قرار گرفت كه استقرار حسابداري تعهدي به جاي روش نقدي اولين مرحله آن بود. هدف: مطالعه به منظور تعيين مهم ترين نقاط قابل بهبود مرحله اول اصلاحات مديريت مالي (حسابداري تعهدي) از ديدگاه خبرگان و متخصصان مالي شاغل در سطوح مياني و عملياتي دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه كيفي در سال 1392 در دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور با روش نمونه گيري هدفمند (گلوله برفي) انجام شد و پس از انجام 25 مصاحبه به صورت نيمه ساختارمند به سطح اشباع رسيد. مهم ترين درون دادها از طريق تحليل محتوايي متون به روش كروگر تلخيص شد. يافته ها: هفت دسته نقاط قابل بهبود در زمينه كاركنان، مديران، سيستم اطلاعات، خرده فرهنگ هاي سازماني، ساختار ، فرايند و مالي به عنوان مهم ترين درون مايه هاي اصلي شناخته شدند كه هر دسته چندين زير مجموعه فرعي را شامل مي شوند. نتيجه گيري: تلاش و برنامه ريزي جهت بهتر شدن مولفه هاي قابل اصلاح مرحله اول مديريت مالي نظام سلامت از طريق مكانيسم هاي عملي بايد در دستور كار تصميم گيرندگان و برنامه ريزان قرار گيرد.

Background: Health financial reforms began in 2005 through four phases in order to achieve the maximum efficiency and effectiveness in this sector. The first phase was accrual accounting implementation instead of cash method. Objective: The aim of this study was to determine the most important improvement spaces of the first phase of reform in financial management (accrual accounting) in the viewpoints of financial experts employed in middle and operational levels of Universities of Medical Sciences. Methods: This qualitative study was conducted in Universities of Medical Sciences in 2013 using non-probability sampling method (snowball). Saturation was achieved only after 25 semi-structured interviews. Data were analyzed using content analysis by Kruger model. Findings: Seven areas of improvement including staffs, managers, information system, organizational culture, structure, process, and financial were identified as main themes. Each theme contained several sub-themes. Conclusion: Attempts and planning should be considered by decision makers in order to improve modifiable determinants through practical mechanisms in the first phase of health system financial management.