بررسي اثر روش‌هاي مختلف استخراج عصاره بر تركيبات موثره و عملكرد آنتي‌اكسيداني عصاره گياه دارويي Cynara scolymus L. در استان گلستان

Investigation of extraction method on phytochemical and antioxidant activity of Cynara scolymus L. in Golestan province

كنگرفرنگي (آرتيشو) با نام علمي Cynara scolymus L. متعلق به تيره كاسني است كه به‌‏دليل امكان سنتز تركيبات پلي‏فنلي و فلاونوييدهاي آنتي‌‏اكسيدان، داراي خاصيت ضدالتهاب بوده و در صنايع غذايي و دارويي جايگاه ويژه دارد. در اين تحقيق ميوه‌هاي گياه كنگر فرنگي در تابستان 1392 از مزرعه تحقيقات گياهان دارويي كشت و صنعت گياهان دارويي نياك برداشت و عصاره اتانولي (70 درصد) آنها با استفاده از روش‌هاي مختلف خيساندن و اولتراسوند استخراج گرديد. اندازه‌گيري ميزان فلاونوييد و فنل كل با استفاده از روش‌هاي اسپكتروفتومتري، عملكرد آنتي‌اكسيداني عصاره‌‌ها نيز با استفاده از روش‌هايRP, TAC, DPPH و در نهايت ميزان كويرستين و گاليك اسيد توسط دستگاه HPLC جداسازي و شناسايي گرديد. نتايج نشان داد بيشترين مقدار فنل كل (mg GAE 03/172) و گاليك اسيد (ppm47/1) متعلق به عصاره اولتراسوند ولي بيشترين ميزان فلاونوييد كل (mg QE 22/93) و كويرستين (ppm3/3) در عصاره مستخرج به روش خيساندن گزارش شد . بيشترين ميزان عملكرد آنتي‌اكسيداني متعلق به عصاره اولتراسوند در روش RP با ميزان µg/ml IC50=0.39 در مهار راديكال آزاد گزارش شد. بررسي نتايج نشان مي‌دهد كه روش‌هاي استخراج عصاره و آناليز نقش مهمي را در كميت و كيفيت مواد موثره و عملكرد آنتي‌اكسيداني گياهان در مهار راديكال‌هاي آزاد وجود دارد.

Cynara scolymus L. (Artichoke), which posses of many antioxidant flavonoides and poly phenols has been used as an anti inflammation effects. In this study, the fruits of plant were collectted from the research field of NIAC Agro industrial pharmaceutical factory in summer 2013. The ethanol extract of fruits was extracted with maceration and ultrasound methods. The amount of total flavonoid and total phenol contents were obtained by using spectro photometric methods, the antioxidant activity of extacts were messured by using RP, TAC and DPPH methods and finally the amount of quercetin and gallic acid in both extracts were obtained by HPLC. Results were showed that his maximum rate of total phenol (172.03 mgGAE) and gallic acid (1.47 ppm) were obtained from the ultrasound extract, while the maximum rate of total flavonoid content and quercetin were obtained in maceration extract. The antioxidant activity of ultrasound extract, especially in RP method with IC50 =0.39 µg/ml was more than maceration extract. So it turned out that the extraction methods and also antioxidant testing method had an important role on the quality and quantity of plant metabolites and then on their pharmaceutical effects.