تاثير نوع شاخه و فصل برداشت برگ بر روي برخي مواد ثانويه در ژنوتيپ‌هاي بومي زيتون در استان گلستان

Effect of branch type and leaf harvest season on secondary metabolites of native olive genotypes of Golestan province

زيتون درختي هميشه سبز و متعلق به خانواده ي Oleaceae مي باشد. ميوه و برگ‌هاي زيتون به‌دليل داشتن مواد ثانويه مانند فنل، فلاونوييد و فعاليت آنتي‌اكسيداني حايز اهميت هستند. هدف از انجام اين پژوهش بررسي ميزان تركيبات فنلي، فلاونوييد كل، خصوصيات آنتي‌اكسيداني و اوليوروپين برگ ژنوتيپ‌هاي زيتون 3 منطقه ليوان، نصرآباد و آزادشهر بر روي شاخه هاي رويشي و زايشي در فصول پاييز و بهار در استان گلستان بود. اين پژوهش در قالب طرح فاكتوريل بر پايه كاملاً‌ تصادفي در سه تكرار انجام شد. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه نوع شاخه، فصل و ژنوتيپ روي متغيرهاي اندازه‌گيري شده در سطح يك درصد و پنج درصد اثر معني‌دار داشت. در بين ژنوتيپ‌هاي زيتون، ژنوتيپ آزادشهر و ژنوتيپ ليوان بيشترين ميزان فنل كل و فلاونوييدكل را به خود اختصاص دادند. هم چنين ميزان آنتي اكسيدان و اوليوروپين در ژنوتيپ نصرآباد داراي بيشترين مقدار بود. براي مصارف دارويي بهترين زمان برداشت برگ ها از نظر دارا بودن حداكثر متابوليت هاي ثانويه، فصل بهار مي باشد. در بررسي تاثير محل برگ هاي زيتون، برگ هاي شاخه‌هاي زايشي از نظر داشتن فلاونوييد كل، آنتي اكسيدان و اوليوروپين داراي مقادير بيشتر و برگ هاي شاخه‌هاي رويشي، داراي بالاترين مقدار فنل كل بودند.

Olive is an evergreen tree belonging to Oleaceae family. The leaves and fruit are very important as they contain secondary metabolites such as phenol, flavonoids, and antioxidant properties. The goal of this research was to assess the total amount of phenol, flavonoids, antioxidant activity, and oleuropein content of olive leaves on the vegetative and reproductive branches of three ecotypes of Livan, Nasrabad, and Azadshahr in Golestan. The factorial study was done using completely randomized block design with three replications. The results of variance analysis showed that branch type, season, and genotype affected significantly the measured variables at P?0.01 and P?0.051. The highest amount of total phenol and total flavonoid was measured in Azadshahr and Livan genotypes whereas the highest amount of antioxidant and oleuropein contents were recorded in Nasrabad genotype. Spring was found to be the best season for sampling the leaves to check their contents for maximum secondary metabolites. Reproductive leaves showed the highest amount of total flavonoid, antioxidant activity, and oleuropein content. The highest amount of total phenol was measured in vegetative leaves.