اثر تلقيح سويه‌هاي باكتري‌ محرك رشد تحت سطوح مختلف كود نيتروژن بر برخي ويژگي هاي فيزيولوژيكي گندم رقم مرواريد

The effect of inoculation of growth promoter bacterium strains under different concentrations of nitrogen fertilizer on some physiologic characteristics of wheat cv. Morvarid

مصرف بيش از حد كودهاي شيميايي باعث تخريب اكوسيستم‌هاي كشاورزي شده است. يكي از برنامه‌هاي كشاورزي پايدار كاهش مصرف كودهاي شيميايي و افزايش كارايي آنها مي‌باشد. در اين راستا آزمايشي به منظور ارزيابي اثر سطوح مختلف كود نيتروژن و دو سويه باكتري ازتوباكتر بر برخي خصوصيات فيزيولوژيك، عملكرد و اجزاي عملكرد گندم رقم مرواريد اجرا شد. آزمايش مزرعه‌اي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلو ك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در شهرستان اردبيل به مرحله اجرا در آمد. فاكتورهاي آزمايش شامل كود نيتروژن در سه سطح (N0، N75 و N150) به‌ترتيب شامل 0، 75 و 150 كيلوگرم اوره در هكتار و باكتري در سه سطح (دو سويه MZ11و MZ26 از باكتري Aztobacter chroococcum ) به همراه شاهد بود. نتايج نشان داد كه با افزايش ميزان كود نيتروژن، ميزان فعاليت آنزيم فسفاتاز اسيدي افزايش يافت. بيشترين غلظت نيتروژن و فسفر ريشه و اندام‌هاي هوايي در تيمار N150MZ11 به دست آمد. همچنين تلقيح سويه ‌MZ26 ازتوباكتر به همراه تيمار كود نيتروژن ??? كيلوگرم اوره در هكتار بيشترين عملكرد دانه را حاصل كرد. با توجه به نتايج به دست آمده، تلقيح گياه گندم با سويه ‌MZ26 ازتوباكتر و كاربرد ??? كيلوگرم كود نيتروژن براي حصول حداكثر عملكرد قابل توصيه مي‌باشد.

Maximum consumption of chemical fertilizers causes damage in agriculture ecosystems. One of the sustainable agriculture programs is reduction of chemical fertilizers consumption and enhancing their efficiency. For this, an experiment was done in order to study the effect of different levels of nitrogen fertilizer and two strains of Azotobacter on some physiologic traits, yield, and yield components of wheat (Triticum aestivum L. cv. Morvarid). Field experiment was carried out as factorial based on completely randomized block design in four replications. Experimental factors were nitrogen fertilizer at three levels (N0, N75 and N150) including 0, 75, and 150 kg urea/ha and two strains of Azotobacter chroococcum (MZ11 and MZ26) at three levels with a control treatment. The results showed that with increasing nitrogen concentration, the content of acidic phosphatase enzyme increased. The highest content of root and shoot nitrogen and phosphorus was obtained in N150MZ11. Also, maximum seed yield was obtained with inoculation of MZ26 strain of Azotobacter along with nitrogen with150 kg/ha). Regarding the findingss, inoculation of wheat with strain of MZ26 Azotobacter and application of 150 kg of nitrogen fertilizer is recommended for maximum yield.