مقايسه تطبيقي استان‌هاي كلان منطقه شمال ايران با تاكيد بر ويژگي‌هاي ساختاري و امكانات لازم جهت توسعه پايدار گردشگري

A Comparative Analysis of Macro Provinces of Iran Concerning their Characteristics and Facilities for Developing Sustainable Tourism

امروزه به‌منظور دستيابي به توسعه پايدار گردشگري مي‌بايد زيرساخت‌ها و امكانات لازم مرتبط با آن مهيا گردد و تمامي ذي‌نفعان اعم از دولت، سازمان غيردولتي و جامعه محلي در اين امر مشاركت داشته باشند. چرا كه با مشاركت همه اعضا، توسعه گردشگري پايدار سريع‌تر به انجام مي‌رسد. علاوه بر ويژگي‌هاي ساختاري و زمينه‌اي، زيرساخت‌هاي يك منطقه بخشي جدايي‌ناپذير از گردشگري آن هستند و نسبت به عوامل ديگر نقش موثرتري براي جذب بازديد كننده به يك مقصد گردشگري ايفا مي‌نمايد. هدف مقاله پيش رو، مقايسه تطبيقي استان‌هاي كلان منطقه شمال ايران از نظر ويژگي‌هاي ساختاري، امكانات و زيرساخت‌هاي لازم جهت توسعه پايدار گردشگري به‌عنوان يكي از قطب‌هاي بزرگ گردشگري كشور مي‌باشد. روش اين پژوهش توصيفي – تحليلي بوده و درصدد است زيرساخت‌ها و امكانات سه استان شمالي كشور (گيلان، مازندران و گلستان) را به‌عنوان مقاصد اصلي گردشگر‏پذير كشور شناسايي و بررسي كند تا بتوان با برنامه‌ريزي و مديريت اصولي به توسعه پايدار در منطقه دست ‌يافت. در اين پژوهش، فراخور شاخص‌هاي مورد بررسي از روش‌هاي: شاخص الدريج، مدل رتبه- اندازه تعديل‌شده، نسبت وابستگي و... استفاده شده و يافته‌هاي حاصل از آن نشان مي‌دهد باوجود مهيا بودن زمينه‌هاي ساختاري لازم، زيرساخت‌هاي و امكانات شناسايي‌شده در منطقه، پاسخگوي حجم فراوان گردشگران ورودي به اين استان‌ها نمي‌باشد. بدين ترتيب اين سه استان به‌منظور توسعه پايدار و همچنين دستيابي به توسعه پايدار گردشگري در منطقه مي‌بايست با توجه به ظرفيت و پتانسيل‌هاي خود و همچنين با در نظر گرفتن ويژگي‌هاي زمينه‌اي و ساختاري، امكانات و زيرساخت‌هاي موردنياز منطقه خود را با برنامه‌ريزي و مديريت اصولي در سطح استاندارد فراهم آورند تا بتوانند توسعه‌اي درخور در منطقه ايجاد كنند و اين امر نيز مستلزم تعامل و همكاري مستمر و مداوم في‌مابين اين سه استان و هماهنگي اقدامات و فعاليت‌ها در اين بخش و ايجاد طرحي يكپارچه درزمينه‏ي گردشگري مي‌باشد

Nowadays if one wants to have access to a sustainable tourism, they must provide the necessary infrastructures and equipments. All the state and public organizations and even local gatherings and societies must somehow cooperate on this matter since sustainable tourism will be achieved much sooner under these conditions. In addition to the structures of an area, the infrastructures of the area form an inseparable part of tourism in that area and provide one of the most important factors for tourist attraction in that area. The purpose of the present study was to compare the macro provinces of the northern parts of Iran concerning structural as well as infrastructural characteristics in order to develop a sustainable pattern of tourism. This descriptive analysis study aimed at identifying three northern provinces (Gilan, Mazandaran, and Golestan) as the centers of tourism as well as their equipments to achieve the sustainable tourism pattern in this district. Various indicators have been used in the study to achieve the goals. The results of the study showed that the infrastructures of tourism in the mentioned district are not sufficient for the large number of tourists rushing into the provinces. It was concluded that the sustainable tourism development in these three provinces requires balancing the potentials of these areas and their infrastructure factors. There should be a basic management in the area so that the optimal development in tourism will be achieved. This achievement in its own turn requires coordination between the three provinces regarding tourism industry.