بيمارستان‌هاي دولتي يا خصوصي: بررسي تمايل خانوارهاي ساكن در مناطق منتخب شهر مشهد

Public or Private Hospitals: Survey of Households’ Tendencies in Some Selected Areas of Mashhad

مقدمه: انتخاب بيمارستان دولتي يا خصوصي مي‌تواند تحت تاثير عوامل متعددي مانند درآمد، سن، جنس، تحصيلات و شدت بيماري افراد قرار گيرد. هدف از انجام اين تحقيق بررسي مهم‌ترين علل تمايل خانوارها در مناطق منتخب شهر مشهد براي مراجعه به بيمارستان‌هاي خصوصي يا دولتي بوده است. روش كار: اين مطالعه توصيفي- تحليلي و از نوع مقطعي بوده است كه در سال 1393 در دو منطقه برخوردار و كم برخوردار شهر مشهد انجام گرديد. با استفاده از روش نمونه گيري چندمرحله‌اي تعداد 895 نمونه از خانوارها انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار مطالعه، پرسشنامه اي بود سه‌بخشي كه روايي و پايايي آن در مطالعات قبلي سنجيده شده بود. داده ها با استفاده از شاخص هاي توصيفي و استنباطي آماري در نرم‌افزار SPSS تحليل گرديد. يافته‌ها: مهم‌ترين عوامل موثر در تعيين تمايل افراد براي مراجعه به بخش دولتي يا خصوصي، وجو د كادر پزشكي و پرستاري مجرب، سن و جنس پاسخگو، اهميت حوزه دسترسي به حمايت خانواده و اجتماع، وضعيت سلامت فرد، كيفيت امكانات رفاهي، اهميت حوزه ارتباطات و نوع آخرين مركز دريافت خدمات سلامت از بودند. نتيجه‌گيري: تمايل بيشتر خانوارها براي مراجعه به يك بخش خاص (دولتي يا خصوصي) مي‌تواند پيامد كيفيت ارايه خدمات به‌ويژه كيفيت غير باليني خدمات مذكور باشد. نوع اين پيامد به‌گونه‌اي مي باشد كه تغيير در آن نيازمند برنامه هاي بلند مدت است. تدوين و اجراي اين برنامه ها با توجه به گستردگي بخش دولتي در ارايه خدمات سلامت، بايد موردتوجه قرار گيرد. كليدواژه‌ها: تمايل، بيمارستان، بخش خصوصي، بخش دولتي، پاسخگويي

Introduction: Tendency of an individual to choose between a public and a private hospital can be affected by several factors such as insurance coverage, income, age, gender, level of education, or health status. The aim of this study was to investigate the main reasons of the households’ tendencies to choose between these two types in some selected area of Mashhad. Methods: This was a cross-sectional study conducted in 2014 in two selected regions in Mashhad. The participants included 895 households selected through multistage sampling. Data were collected by a 3-part questionnaire the validity and reliability of which were assessed beforehand. Data were analyzed using Mann-Whitney U test, Chi Square and logistic regression model in SPSS. Results: It was found that factors including existence of highly qualified medical and nursing staff, the respondent’s gender, access to social support networks, individual assessment of their health status, basic amenities, the respondent’s age, communication and the type of the last center (public or private) for inpatient experience significantly affected the participants’ tendencies to choose between public or private hospitals. Conclusion: The tendency of the most households to select a specific sector (public or private) can be the outcome of the quality of services delivery in the sector. Making changes in these outcomes typically requires long-term plans. Thus, preparation and implementation of these plans should be considered according to the extent of the public sector in health services delivery. Keywords: Tendency, hospital, private sector, public sector, responsiveness