حل‌و‌فصل غيررسميِ اختلاف‌هاي مجرمانه بدون مداخله پليس

چكيده زمينه و هدف:?امروزه شيوه‌هاي دادگري ترميمي به‌ منظور حل‌وفصل اختلاف‌هاي ناشي از جرم و جبران بزه‌ديدگي?در بسياري از جوامع پذيرفته شده است. مطالعات معاصر نشان مي‌دهند الگوهاي دادگري سزاده و بازپرورانه در كنترل، پيشگيري از جرم و اصلاح رفتار بزهكاران كافي نيستند و بدين‌منظور بايد از الگوهاي دادگري ترميمي و اجتماع‌محور نيز بهره جست. پرسش اساسي اين است كه نقش آيين فصل در حل و فصل اختلافات غيررسمي چيست و اين شيوه، چگونه وابستگي خود را با عدالت رسمي حفظ كرده است؟ اين مقاله، ضمن اشاره به ويژگي هاي اجتماعي‌ـ‌ فرهنگيِ عرب‌هاي خوزستان، جايگاه"آيين فصل"را به‌عنوان يكي از روش هاي سنتي حل ‌و‌ فصل اختلاف ها بر پايه ي الگوي دادگري ترميمي در بافتار فرهنگي عرب هاي خوزستان بررسي مي كند. روش:روش پژوهش اين مقاله،كيفي است ودرآن ازشيوه‌هاي مشاهده، مصاحبه وشيوه اِسنادي استفاده شده است كه به ويژه با شيوخ، روساي قبايل، ريش‌سفيدان، مطلعان،تحصيل‌كرده‌ها?وعشاير شهرهاي شادگان، سوسنگرد و اهواز انجام شده است. در شيوه ي اِسنادي نيز ازمطالب و اطلاعات مندرج دركتاب ها، مجله‌ها و ديگر منابع مرتبط با موضوع استفاده شده است. نتايج و يافته ها: يافته‌هاي اين پژوهش بدين شرح اند: 1. عرب هاي خوزستان از ظرفيت بالايي براي حل‌ و‌ فصل سنتي اختلاف ها برخوردارند. از اين ميان، عشاير عرب، اغلب ترجيح مي‌دهند كه اختلاف هايشان را از طريق آيين فصل خاتمه دهند. 2. شيوه‌هاي دادگري ترميمي از جمله، آيين فصل به حل‌ و‌ فصل جرم هايي كه از گذر دادگري جنايي رسمي حل‌نشده باقي مانده اند، مي‌انجامند. با وجود اين، ميان الگوهاي دادگري ترميمي و دادگري جنايي رسمي هم چنان وابستگي وجود دارد. 3. شيوه‌هاي حل‌ و‌ فصل اختلاف ها به‌ويژه آيين فصل در ميان عرب هاي خوزستان تابعي هستند از رهيافت كمينه‌خواه دادگري ترميمي؛ يعني در همه ي جرم ها استفاده نمي‌شوند. 4. نقش زنان به ‌عنوان وسيله‌اي براي نقل ‌و‌ انتقال يا داد ‌و ‌ستد در آيين فصل به‌ طور عمده جاي خود را به پرداخت هاي مالي (پولي) داده است.##