متناقض‌نماي «ناطقِ‌اَخرس» مولانا و تاثير هرمنوتيكي آن بر كثرت آفرينندگي

Mowlānā’s “The Talking Dumb” Paradox and its Hermeneutic Effect on Multi-sided Meanings

عرفايي كه سكوت را يگانه راه «گفتن» از خدا مي دانند، بيشترين سخن عرفاني را گفته اند. مولانا از «پرگفتارترين خموشان» در پاسخ به چرايي اين عملكرد، كثرت آفرينش را ثمره «گفتن» از بحر معنا مي داند. بحري كه شرط ورودش خموشي است و پس از وصل هم، مقايسه فهم بسيط و پيشامفهومي بحر در مقابل برونداد نارساي زباني، باعث حيرت و ادامه سكوت است؛ اما «ماهيان» بحر به «ناطقِ اَخرس» موصوف‌اند. گادامر با متافيزيك زدايي از -«كلمه دروني» آگوستين (بحر معاني مولانا) جهان روايي هرمنوتيك را حاصل تقابل دو نطق مي‌داند: نطق دروني كه سراسر موضوع يا اسكلتِ خاليِ انديشه است و نطق بيروني، كه گفتاري است همواره عقب مانده از «قصد» دروني؛ جبران اين عقب ماندگي، جستجوي دايم كلمه مناسب (تفكّر) و گفتگوهاي گونه گون براي بيان حداكثري ما في الضمير (پركردن اسكلت خالي انديشه) و حاصل آن خصوصاً در امور «بي تصوير» و «رازآلود» عرفاني، تصويرگري، تمثيل آوري و شرح و بسط كلام و درنتيجه، كثرت آفرينش است.