جهان بيني سلطه گراي مدرنيته و ارتباط آن با بحران‏هاي محيط‏زيستي در جهان

Hegemonic worldview and its relationship with environmental Crises in the world

در جهان بيني اسلامي، كل انسان ها و طبيعت، با هم بخشي از كل نظام عالم را تشكيل مي‏دهند. درحالي كه در فرهنگ‏هاي غربي، فقط انسان‏ها داراي ارزش ذاتي مي باشند و طبيعت فقط به منزله يك ارزش ابزاري و به عنوان منبع فايده بخش مورد استفاده انسان قرار گرفت. به باور بوم محوري سياسي، مسايل محيطي زماني حل مي‏شوند كه تحولات بنيادي در ايديولوژي سرمايه‏داري صورت مي‏گيرد و يك مردم سالاري واقعي حاكميت يابد. در اين راستا آرن ناييس معتقد است رعايت سنت‏هاي اخلاقي و مذهبي شرق، مي‏تواند ما را در حفاظت محيط‏زيست ياري كند و اينكه در جهان هستي، همه موجودات زنده، جهت زندگي، رشد و شكوفايي، بايد از حقوق و ارزش‏هاي برابر برخوردار گردند و هيچ فردي نجات نمي يابد مگر آن‏كه همه ما نجات يابيم. انسان‏ها از اجزاي طبيعت هستند نه بيرون از آن و يا فوق طبيعت. يافته‏هاي پژوهش نشان مي‏دهد كه نوع انسان‏شناسي و جهان شناسي غيرالهي و نگرش و طرز تلقي مبتني بر نگاه اومانيستي و مبتني بر حرص و طمع سبب ساز بسياري از فجايع و بحران‏هاي محيط‏زيستي است. از اين رو، اصلاح نگرش‏ها، باورها و طرز تلقي انسان ها از انسان و محيط‏زيست وي در چارچوب نگاه سيستمي دين اسلام مي‏تواند بسياري از معضلات و ناامني‏هاي محيط‏زيستي، سياسي و اجتماعي را رفع نمايد. اين پژوهش ضمن بررسي زمينه هاي فكري و فرهنگي تخريب محيط‏زيست در بستر مدرنيته و نيز تبيين ديدگاه‏هاي فرهنگي، مذهبي و آثار آن ها براكولوژي و محيط زيست جهاني، به دنبال تبيين و تدوين الگوي محيط‏زيستي اسلامي براي حفظ و تعادل محيط زيست جهاني و منطقه اي مي باشد. اين مقاله اساسا بحثي نظري و بنيادي است و از رويكرد رياليسم اسلامي و معناشناسي ساختارگرا در انجام اين پژوهش بهره جسته است..

In Islamic worldview, all humans and natures, together consist a part of entire of universe system. while in west cultures, only human are of essential values and nature is used as an instrumental value and a profiting source. according to political ecological belief, environmental issues will be solve if (when) fundamental changes is happen in the capitalist ideology and when a real democracy is prevailed and created in the countries of the world.so in this long with, aren naeis argue that pay attention to or take into consideration of ethical and religious traditions of the east could help us in protect of the environment and also we must believe that in the world, all alive creatures, in order to live, promotion and bloom, must have equal values and rights and nobody is save but everybody is saved. All humans are a part of nature not outside of it or upon it. (sakoee, 2002,22).findings of the research show that the unreligious anthropologist and worldview and attitude and view based on humanism view and greed and avidity is causing many of environmental disasters and calamities. So, emendation or reformation of attitudes, believes and human view a bout human and environment within or in long with Islam systematic view could remove many of environmental and political issues and insecurities. This research while is studying the cultural and thought backgrounds causing environmental destruction under modernity and also with explanation of religious and cultural worldviews and their impacts on global ecology and environment, is looking for explanation and codification of Islamic environmental pattern to protect and preserve the balance of global and regional environment. the study is a basic and fundamental research and is used the Islamic realism and constructionist mean ology to do this research.