مطالعه تاثير زنان در عرصه هنر موسيقي دوران ميانيِ اسلام بر‌اساس نقوش سفالي

Study the role of women in the history of art music based on the pottery of Medieval Islam

هنر موسيقي در ايران سابقه‌اي طولاني دارد. در اوايل دوره اسلامي، هنر موسيقي نكوهش شد. در دوره امويان، موسيقي همچنان با مخالفت برخي از فقيهان و گروهي از عموم مسلمانان روبه‌رو شد. اما در سده‌هاي بعد، با توجه به استقبال حكومت‌هاي متعدد و نگرش عالمانه بسياري از بزرگان و دانشمندان آن دوران، اين هنر مورد توجه عموم واقع شد. به‌كار بردن نقش زنان نوازنده روي سفالينه‌ها، در دوره‌هاي سلجوقي و ايلخاني، به دلايل متعددي انجام گرفت. اين نقوش مي‌توانند منبع ارزشمندي براي بررسي جايگاه هنر موسيقي و موقعيت اجتماعي زنان آن دوران باشد. اين مقاله در پي آن است كه با مطالعه نقوش سفالينه‌هاي دوره مياني اسلامي واقع در گنجينه‌‌هاي هنري و همچنين بر‌اساس متون كهن، به چگونگي موقعيت اجتماعي زنان هنرمند عرصه موسيقي و نقش آنان در تكامل هنر موسيقي آن دوران بپردازد. اين پژوهش از نظر هدف از نوع تحقيق‌هاي بنيادي است و از نظر روش تحقيقي تاريخي‌ـ تحليلي است. شيوه گردآوري داده‌ها با منابع تاريخي كتابخانه‌اي انجام گرفته و در ادامه، تحليل نمونه‌هاي سفالي موزه‌ها در دوره‌هاي مختلف و به‌ويژه دوره مياني اسلام، با تمركز بر نقش زن بررسي شده است. نتايج مطالعات نشان مي‌دهد كه بسياري از نوازندگان آن دوران، همچون بانوان نوازنده، در جامعه خود جايگاه و موقعيت اجتماعي مناسبي داشته‌اند. همچنين، نقوش سفالينه‌هاي اين دوره نشان مي‌دهد كه زنان بيشتر سازهاي زهي و كوبه‌‌اي مي‌نواختند.

Music in Iran, has a long history. In the early Islamic period, music was denounced. In the Umayyad period, the music still faced opposition from some jurisprudents and a group of Muslims. But in the next century, according to welcome many governments and scientific attitude, many scholars and scientists of that era, the arts, public attention was located. Apply the role women played on clay during the Seljuk and Ilkhanid done for many reasons. These designs can be a valuable resource to check the state of the art music and social status of women. This article is followed by the study of pottery designs, the Islamic center, located in the artistic treasures and ancient texts according to the social status of women and their role in the evolution of musical artists of that eraʹs music. The aim of the study is of fundamental research and research methodology, historical analysis. Methods of data collection and the study pottery museum, at different periods, especially the middle period Islam, the centrality the role of women is has been studied. Studies show that many of the musicians of that time, such as female musician in his community were of suitable social status. The designs of ceramics of this period shows that more women instruments, strings and a percussion playing.