تحليل معناشناختي روايت ابن‏سينا از فهم متافيزيك ارسطو

Ibn Sinaʹʹs Narration of Understanding the Metaphysics and Its Semantic Analysis

همواره در سنت فلسفي ما اين تصور وجود داشته است كه ابن سينا تنها با كمك كتاب فارابي ـ كه به بيان اغراض مابعدالطبيعه اختصاص داشت ـ‌ موفق به فهم كتاب مابعدالطبيعه ارسطو شد. اين تصور از آن جهت در ميان مورخان انديشه فلسفي اسلامي رواج دارد كه خود ابن سينا در زندگي نامه خودنوشتش تصريح مي كند كه بارها كتاب مابعدالطبيعه ارسطو را خوانده، ولي آن را نفهميده است. اين تلقي از زندگي نامه شيخ ـ با توجه به نبوغ ابن سينا و نيز با در نظر گرفتن اختصار كتاب فارابي ـ به نظر مي رسد قابل نقد باشد. در اين مقاله بر مبناي اين دلايل و نيز شواهدي از ديگر آثار ابن سينا برداشت جديدي از زندگي نامه او ارايه مي شود كه با تصور رايج، برداشتي متفاوت دارد و نشان داده مي شود كه منطور شيخ آن نيست كه در فهم محتواي مابعدالطبيعه مشكل داشته است، بلكه با صورت بندي و برخي تفاسير آن موافق نبوده است.

There has always been this supposition in our philosophical tradition that Ibn Sina at first did not understand the Metaphysics of Aristotle and then by the help of Farabiʹs book – which was devoted to aghraz al – mabaʹdaltabiʹah-could understand it. This supposition for this reason prevails among the historians of Islamic philosophical thought that Ibn Sina himself affirms in his autobiography that has repeatedly read the Metaphysics of Aristotele but has not understand it. But this understanding of Shaikhʹs autobiography-given Ibn Sinaʹs genius and also by considering the brevity of Farabiʹs book – it seems susceptible to criticism. In this paper on the basis of proofs and evidences from other writings of Ibn Sina a new understanding of his autobiography is presented which differs from common understanding and it is shown that Ibn Sinaʹs intention is not that he had difficulty in understanding the content of the Metaphysics but he has not been in agreement about the formulation of some commentaries of it.