چالش‌ها و فرصت‌هاي وضعيت بلوغ و آمادگي الكترونيكي جمهوري اسلامي ايران در مقايسه با كشورهاي منتخب اسلامي و توسعه‌يافته در راستاي توسعه تجارت و اقتصاد الكترونيكي

Challenges and Opportunities of Maturity and E-Readiness of the Islamic Republic of Iran in Comparison with Selected Islamic and Developed Countries in Order to Business and E-Commerce Development

تجارت الكترونيك در گرو دو امر اساسي تحت عنوان دسترسي به فناوري اطلاعات و ارتباطات و توانايي بكارگيري آن و قابليت تجارت بين الملل تحقق مي يابد. به عبارتي ارتباط بين تجارت و فناوري است كه پديده تجارت الكترونيك را بوجود مي آورد. كشورهاي پيشرو در زمينه تجارت بين الملل از جمله كشورهايي هستند كه از طرفي، توانايي تجارت بين الملل را داشته و از طرف ديگر از مزاياي فناوري هاي نوين در سطح بالايي برخوردار مي گردند. اخيراً، تجارت الكترونيك يكي از اصلي ترين عوامل رشد و توسعه اقتصادي از كانال ورود به عرصه بين الملل محسوب مي-گردد. لذا هدف اين مطالعه، بررسي جايگاه جهاني جمهوري اسلامي ايران از لحاظ تجارت الكترونيك است. بدين منظور دو گروه از كشورهاي منتخب توسعه يافته و اسلامي را برگزيده و با مطالعه شاخص اقتصاد الكترونيك و شاخص قابليت تجارت طي دوره زماني 2010-2001 به بررسي وضعيت دو گروه از كشورهاي مورد مطالعه و تبيين جايگاه جمهوري اسلامي ايران به روش SWOT (بررسي عوامل دروني در قالب نقاط قوت و ضعف و عوامل بيروني در قالب تهديدها و فرصت ها) مي پردازيم. نتايج مطالعه بنابر روش مذكور حاكي از آن است كه جمهوري اسلامي ايران از لحاظ شاخص اقتصاد الكترونيك و شاخص قابليت تجارت با كشورهاي پيشرو در تجارت الكترونيك شكاف بالايي دارد وحتي در بين كشورهاي منتخب اسلامي نيز وضعيت مطلوبي ندارد. مطابق با واقعيات آماري، بيشترين ضعف جمهوري اسلامي ايران براي توسعه تجارت الكترونيك، عدم تجهيز زيرساخت هاي فناوري، عدم همراهي سياست-هاي كلان اقتصادي با توسعه اقتصاد الكترونيك و پايين بودن سطح پذيرش تجارت الكترونيك توسط افراد است كه به دليل مهيا نبودن ساير پيش‌نيازهاي توسعه اقتصاد الكترونيك است.

E-commerce will be realized depends on two basic as ICT access and ability to use ICT, and ability of international trade. In other words, the relationship between business and technology creates the phenomenon of e-commerce. Leading countries in the field of international trade including countries that have the potential of international trade and on the other hand, countries that have new technologies advantage sophisticated. Recently, electronic commerce is one of the main factors of economic growth and development by entering the international arena. So the aim of this study is to investigate the role of Iran in the global e-commerce. For this purpose, Two groups of selected Islamic and developed countries have chosen to check the status of the two groups of countries and define the position of the of Islamic Republic Iran by checking the digital economy index and enabling trade index during the period 2010-2001, by the SWOT method (Strengths-Weaknesses-Opportunities-Threats). SWOT method checks internal factors in terms of strengths and weaknesses and external factors in the form of threats and opportunities. According to the method, the results show that in terms of digital economy index and enabling trade index, Islamic Republic of Iran has the gap with leading countries in e-commerce. Even among the selected Islamic countries Iran is not suitable. According to the statistical realities, lack of IT infrastructure equipment, lack of association between macroeconomic policy and the development of e-commerce and low level of adoption of electronic commerce by people is the greatest weakness of the Islamic Republic of Iran for the development of e-commerce, this is because that other prerequisites to the development of e-commerce is not available.