دستاوردهاي مديريتي جرم شناسي در آيين دادرسي كيفري

Results of Criminology Based-management in Criminal Procedure

در بسياري از كشورها با وجود اين كه قوانين آيين دادرسي كيفري آمرانه و به صورت يك طرفه از طرف دولت وضع مي شوند، متحول شده اند. برخي از اين تحولات بيش از هر چيز، ناشي از نتايج تحقيقات و يافته هاي جرم شناسي است. با وجود اين كه جرم شناسي رشته اي علمي است و به علت ديدگاه انتقادي و بي طرفانه آن چندان مورد استقبال دولت ها نيست، اما در قوانين كيفري و به ويژه در آيين دادرسي كيفري نفوذ كرده و اهداف متفاوتي را براي آن در نظر گرفته است. يكي از اين اهداف جرم شناسانه، رويكرد مديريت محور به آيين دادرسي و فرايند كيفري است كه به دنبال بهينه كردن فرايند كيفري و بالا بردن كارآيي آن مي باشد. بر اين مبنا، در اين مقاله به رويكردهاي مهم مديريتيِ جرم شناسي در آيين دادرسي كيفري مورد بررسي قرار مي گيرد. فرض اين مقاله اين است كه بهره گيري از آموزه هاي جرم شناسي مي تواند هزينه ها و استفاده از فرايند كيفري را كاهش دهد، رسيدگي كيفري را سرعت ببخشد و قدرت بازدارندگي بزهكاران از ارتكاب جرم را تقويت بخشد. لازم به ذكر است در ضمن مباحث به موضع قانون گذار ايران نيز به ويژه در قوانين اخيرالتصويب اشاره شده است. قانون آيين دادرسي كيفري 1392 اصلاحي 1394 به عنوان يكي از قوانين جديد در بسياري از موارد به ويژه با رويكرد مديريتي سعي نموده از يافته هاي جرم شناسي استفاده نمايد. در اين تحقيق نشان داده شده آموزه هاي جرم شناسي وارد اين قانون نيز شده، آن را متحول نموده و جنبه مديرتي آن را تقويت كرده است. در عمل با توجيه قضات نسبت به اهداف مديريتي آن، مي توان اين اهداف را محقق نمود.