بررسي تاثير سياست هدفمندسازي يارانه‌ها بر الگوي غذايي خانوارها(مطالعه ميداني بخش مركزي و شيب آب شهرستان زابل)

The Effects of Subsidies Targetization Plans on the Rural Families Nutrition Pattern (A Case Study of Markazi and Shib Ab Villages in Zabol)

غذا و تغذيه يكي از اساسي‌ترين و مهمترين نيازهاي جامعه بشري است و دسترسي و توانايي خريد آن در مركز فعاليت‌هاي انساني قرار دارد. در اين بين يكي از سياست‌هايي كه وضعيت تغذيه در جامعه شهري و روستايي را تحت تاثير قرار داده است، هدفمندسازي يارانه‌ها مي‌باشد. يارانه به هر گونه پرداخت انتقالي به منظور حمايت از اقشار كم درآمد و بهبود توزيع درآمد اطلاق مي‌شود. يارانه غذا در واقع به منظور پايين نگه داشتن هزينه زندگي براي برخي از خوردني‌ها، و يا افزايش قيمت توليد مزارع و رسيدن به خودكفايي در توليد غذا پرداخت مي‌شود. هدف اين مقاله نيز بررسي و مقايسه ميزان مصرف موادغذايي مردم در شهر(بخش مركزي) و روستا‌هاي بخش شيب‌آب بعد از هدفمندسازي يارانه‌ها در شهرستان زابل مي‌باشد. روش تحقيق، از نوع توصيفي- تحليلي و بر مبناي جمع‌آوري پرسشنامه از سرپرستان خانوار در شهر و روستا مي‌باشد. حجم جامعه نمونه 383 سرپرست خانوار كه از اين تعداد با توجه به جمعيت بخش‌ها 3/2 پرسشنامه‌ها در شهر و 3/1 پرسشنامه‌ها در روستاها به صورت تصادفي پر شده است. براي تحليل داده‌ها نيز از آزمون من‌ويتني استفاده شده است. نتايج حاصل از اين آزمون با توجه به پرشسنامه‌هاي تكميل شده و مقدار من‌ويتني در روستا 11010.0 و در شهر 47451.500 و سطح معناداري برابر با 000/0 نشان داد كه وضعيت تغذيه مردم در بخش شيب‌آب و شهر با اجراي هدفمندسازي يارانه‌ها تغييرات محسوسي كرده است و مصرف موادغذايي مردم بخش مركزي و شيب‌آب بعد از اجراي اين طرح بهبود نيافته است، خصوصاً روستا كه از وضعيت تغذيه پايين‌‌تري نسبت به شهر برخوردار مي‌باشد.

Food or nutrition is one of the most fundamental and important needs of human societies and its availability and affordability are located in the nucleus of human activities. One of the policies that has affected the nutritional condition in the urban and rural areas is implementing subsides. Subsides refer to and transactional payment for supporting the low income and improving their condition of income distribution. Food subsides in fact aims to lower the expenses of life for some foods or increasing the production costs of crops and reaching to independence in food production. The purpose of this paper is to analyze and compare the food consumption of people in a city (the central part or markazi part) and the villages of Shib Ab town after implementing the subsidies in Zabol. The methodology is descriptive –analytical and is based on gathering the questionnaires completed by the heads- of- families in both city and village. The size of the sample population is 383 head- of- families from which two- third and one-third was completed randomly in city and villages, respectively. Man Whitney test was also used for analyzing the data. The obtained results of this test with regard to the completed questionnaires and the man whitney amount of the villages, 0.11010 and city, 005.15474 and the significant level, 000. Showed that the nutritional condition of people in Shib Ab and the city has changed considerably implementing the subsidies. Moreover, their food consumption has not improved after implementing this project especially in the villages where people have weaker nutritional condition that the city dwellers.