مطالعه تأثير تنش آبي و مقادير مختلف كود پتاسيم بر عملكرد، كارآيي مصرف آب و شاخص برداشت سيب‌زميني

Effects of Water Stress and Different Potassium Levels on Yield, Water Use Efficiency and Harvest Index in Potato

به‌منظور بررسى اثرات تنش ‏آبى و كود پتاسیم بر عملكرد، اجزای عملكرد، كارآیی مصرف اقتصادی (EWUE) و بیولوژیك آب (BWUE) و شاخص برداشت (HI) سیب‏زمینى رقم آئولا از روش آبیارى نشتى با فواصل متفاوت آبیارى استفاده شد. این تحقیق با استفاده از طرح كرت‌هاى خرد شده در قالب بلوك‌هاى كامل تصادفى با سه تكرار انجام شد. در كرت­های اصلی سه تیمار تنش آبی شامل آبیاری پس از 100 (تنش ملایم) و 130 (تنش شدید) میلی‌متر تبخیر از تشتك كلاس A به‌همراه شاهد (بدون تنش) و در كرت­های فرعی پنج سطح كود پتاسیم شامل 0، 5/62، 125، 5/187 و 250 كیلوگرم اكسید پتاسیم در هكتار اعمال گردید. در سطوح بالای تنش ‏آبى (تنش شدید)، میزان عملكرد، تعداد غده در هر بوته، متوسط وزن غده، ماده خشك غده و كل گیاه، HI و EWUE كاهش ولی BWUE افزایش یافت. بیشترین BWUE و EWUE به‌ترتیب به میزان 893 و 1/631 گرم در مترمكعب در شرایط تنش ملایم مشاهده شد. درحالی‌كه بیشترین مقادیر مربوط به سایر صفات مورد مطالعه در شرایط بدون تنش حاصل شد. همچنین مقدار كلیه صفات مورد بررسی در اثر مصرف بیشتر پتاسیم اضافه گردید. به‌طوری‌كه بالاترین عملكرد (62/23 تن در هكتار)، متوسط وزن غده (89/39 گرم)، ماده خشك غده (38/6 تن در هكتار) و كل گیاه (60/871 گرم در مترمربع)، HI (2/71 درصد)، BWUE (1/871 گرم در مترمكعب) و EWUE (4/617 گرم در مترمكعب) در تیمار 250 كیلوگرم در هكتار اكسید پتاسیم مشاهده گردید.

In order to investigate the effects of water stress and potassium fertilizer on yield, yield components, economic water use efficiency (EWUE), biologic water use efficiency (BWUE) and harvest index (HI) of potato var. Aola, used furrow irrigation with different irrigation intervals. This research was conducted in split plots experiment based on randomized complete block design with three replications. Main plots consisted of three treatments of water stress, after 100 mm (light deficit) and 130 mm (severe deficit) evaporation from class A pan along with control (without deficit) and sub plots to five levels of potassium fertilizer with five levels i.e. 0, 62.5, 125, 187.5, and 250 kg.ha-1 K2O were applied. Water stress with three levels i.e. irrigation after 70 mm (without deficit), 100 (light deficit) and 130 (severe deficit) evaporation from class-A pan and potassium with five levels i.e. 0, 62.5, 125, 187.5, and 250 kg.ha-1 K2O were investigated. Sever deficit decreased tuber yield, tuber number per plant, average tuber weight, tuber and total dry matter, HI and EWUE but increased BWUE of potato. The highest amount of BWUE and EWUE were 893 and 631.1 g.m-3 respectively that resulted from light deficit. The highest amount of other traits that resulted from without deficit. The amount of all traits increased in higher levels of potassium. The highest amounts of yield (23.62 t.ha-1), average tuber weight (39.89 g), tuber dry matter (6.38 t.ha-1), total dry matter (871.60 g.m-2), HI (%71.2), BWUE (871.1 g.m-3) and EWUE (617.4 g.m-3) resulted from 250 kg.ha-1 K2O.