بررسي ملاحظات دفاعي در شهرهاي تاريخي ايران مطالعه؛ موردي بافت قديم شهر دزفول

Investigating of the Defensive Considerationsin the istorical Cities of Iran, Case Study: the Old Texture of Dezful

موقعيت و ويژگي‌هاي خاص جغرافيايي ايران از گذشته‌هاي بسيار دور در قبال قدرت‌هاي بزرگ آن زمان، حكومت‌هاي ايران را به اهميت ايجاد نقش مهم پدافندي، نظامي و دفاعي وا‌داشته است. بافت شهر دزفول در دوره ساساني به وجود آمده و از آن زمان تاكنون اين شهر موجوديت خود را حفظ كرده است. هدف اين مقاله، بررسي چگونگي به‌كارگيري عوامل و عناصر دفاع غيرعامل در شهرهاي تاريخي ايران و بافت قديم شهر دزفول مي‌باشد. به همين منظور در اين تحقيق از روش‌هاي تاريخي، توصيفي و تحليلي استفاده ‌شده و اطلاعات و اسناد تاريخي در مورد شهرهاي ايران و دزفول به صورت اسنادي و كتابخانه‌اي جمع‌آوري‌شده است. نتايج حاصله نشان مي‌دهد كه مكان‌يابي شهرهاي تاريخي ايران و به‌تبع آن، بافت قديم شهر دزفول به شكلي بود كه با تكيه‌بر امكاناتي كه محيط اطراف ارايه مي‌داد، بتوان با صرف كمترين هزينه، شهر را از گزند هجوم دشمنان دور نگه داشت. اين مكان‌يابي به شكلي بوده كه هم امكانات طبيعي منطقه را به خدمت خود گرفته بود و هم در تطابق كامل با عناصر انسانساخت دفاع غيرعامل، چون برج و بارو، خندق و... بود

The particular position and special characteristics of Iranian geography toward great powers since a long time ago, have led Iranian governments to consider the importance of creating military and defensive positions. Dezful texture has been created during Sasani dynasty and has survived until now. This study tries to investigate the way of using passive defense in historical cities of Iran, including Dezful.the study has used historical and descriptive-analytical method; acquiring historical information and documents through documentary and librarian methods. The results show that that choosing the location of historical cities of Iran including old texture of Dezful has been carried outin a way that by relying on surrounding facilities and the least costs kept the city away of enemiesʹ access. This job was done in a way that natural possibilities were used and also it was according to human-made components of passive defense likemoats and forts.