كاربرد رهيافت فازي در تعيين الگوي بهينه كشت در راستاي نيل به اهداف توسعه پايدار روستايي: زيربخش زراعت، شهرستان آمل

Application of Fuzzy Goal Programming Approach in Determining Optimal Cropping Pattern to Achieve Sustainable Rural Development Goals: Subsector of Farming, Amol County of Iran

با توجه به نقش و اهميت مديريت واحدهاي زراعي، استفاده از مدل‌هاي برنامه‌ريزي رياضي در تعيين الگوي بهينه كشت نقشي به سزا دارد. در تحقيق حاضر، روش برنامه‌ريزي آرماني فازي در راستاي بهينه‌سازي الگوي كشت در قالب اهدافي شامل پنج سناريو (بيشينه سازي سود، نيل به خودكفايي در محصولات اساسي زراعي، توسعه پايدار كشاورزي، افزايش اشتغال، و دستيابي هم‌زمان به اهداف يادشده) مورد توجه قرار گرفت. اهميت اين اهداف در دستيابي به توسعه پايدار روستايي است كه در آن، پايداري سه بعد اقتصادي، زيست محيطي و اجتماعي را دربرمي گيرد. اطلاعات مورد نياز پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده و از طريق تكميل 124 پرسشنامه از سطح شهرستان آمل به دست آمد. نتايج الگوها نشان داد كه در صورت لحاظ كردن اهداف به طور هم‌زمان، تعاملي ميان مدل فازي سناريوهاي يك تا چهار به وجود مي‌آيد؛ در اين مدل، به آرمان‌هاي اقتصادي و اجتماعي كمتر توجه شده و در مقابل، آرمان‌هاي زيست محيطي و خودكفايي تا حد زيادي تامين شده است.

Given the role and importance of agricultural farms management, applying the mathematical programming models has also important role in determining the optimal cropping pattern. The objectives of this study included profit (gross margin) maximizing (scenario 1), achieving self-sufficiency of essential agricultural products (scenario 2), sustainable agricultural development (scenario 3), maximizing the employment opportunities (scenario 4), and achieving these goals simultaneously (scenario 5). These objectives are important to achieve sustainable rural development in which the sustainability involves three economic, social and environmental dimensions. In this study, in order to suggest an optimal cropping pattern using simple random sampling method, a sample size of 124 was selected from agricultural areas of Amol Tcounty. Study results showed that scenario 5 made an interaction between scenarios 1 to 4. In addition, in this model, less attention was paid to economic and social goals; in contrast, the self-sufficiency and environmental goals were mostly fulfilled.