برهان‌هاي اثبات وجود خدا در مناظره‌هاي امام رضا(عليه السلام) در مرو

Arguments for Godʹʹs existence in Imam Reza`s debates

چكيده: اعتقاد به وجود خداوند، عمومي‌ترين سوال ذهن بشر و اساسي‌ترين ركن اعتقاد ديني است. در منابع اسلامي، دلايل متعددي براي وجود خداوند ارايه شده است و فلاسفه نيز برهان‌هاي مختلفي در اين زمينه مطرح كرده‌اند. امام رضا(ع) در مناظره‌هاي مختلف خود با عمران صابي، جاثليق، سليمان مروزي و مرد زنديق در مرو، دلايلي براي وجود خداوند برشمردند. اين مقاله با تحليل فرمايش‌هاي امام(ع) در آن مناظره‌ها، به‌دنبال اشاره‌هاي احتمالي ايشان به برهان‌هاي اثبات وجود خداوند است. براساس نتايج بررسي حاضر، برهان‌هاي حدوث، حركت، نظم، امكان و وجوب و صديقين از برهان‌هاي مورد اشاره امام(ع) بودند. حتي بعضي از عبارت‌هاي مورد استفاده ايشان طوري بيان شده‌اند كه به اعتبار گوناگون، ناظر بر برهان‌هاي مختلف است.

Abstract: Belief in God is the most common question of human mind, and the most fundamental nessesity of faith. In Islamic sources are given some reasons for the existence of God and also philosophers have discussed several arguments. Imam Reza also has approved God`s existence in Marve`s debates with Omran Saby, Soleiman Marvazi, one of the Catholics, and a Zandigh man. In this article we have shown that Imam has referred to order, contingency, motion, probability and necessity, and truthfulness arguments. Even some of his reasons are able to be watched as different arguments