انتخاب به كمك نشانگر براي ارزش نانوايي در نسل‌هاي در حال تفرق گندم نان

Marker Assisted Selection (MAS) for Bread Making Quality in Segregating Generations of Common Wheat

نشانگرهاي مولكولي ابزاري براي به‌نژادي، غربالگري و تعيين خصوصيات ژنتيكي ژنوتيپ‌ها مي‌باشند. در گياهان زراعي گزينش به‌كمك نشانگرهاي مولكولي براي صفات مرتبط با كيفيت محصول و مقاومت به آفات و بيماري‌ها گسترش يافته است. در اين مطالعه غربال 40 نتاج نسل ‌F2‌ از تلاقي‌هاي (M-83-17/3/Dove”S”/Buc”S”//2*Darab/4/Pishtaz/3/Ww33/Vee”S”//Niknejad) اقليم معتدل كشور با نشانگرهاي جايگاه‌ نشانمند از توالي (STS) با توان تشخيص آلل‌هاي *2، 18+17 و 10+5 در مكان‌هاي ژني Glu-1 كه بيشترين اثر را در افزايش كيفيت گلوتن دارا مي‌باشند، صورت گرفت و از بين 40 نتاج جامعه F2 تعداد 12 نتاج واجد هر سه آلل برتر در نسل F3 در مزرعه تحقيقاتي كشت شدند. از ميان 12 نتاج نسل F3، شش نتاج با ده نمونه از هر جمعيت با بهترين خصوصيات ظاهري و صفات مورفولوژيكي انتخاب و با استفاده از نشانگرهاي اختصاصي افراد برتر به نسل F4 انتقال يافتند. نتايج حاصل از نشانگرهاي مولكولي در نسل F2 با نتايج حاصل از آزمون ارتفاع رسوب SDS هماهنگي داشت و آلل‌هاي *2، 18+17 و 10+5 همبستگي مثبت و معني‌داري را با ارتفاع رسوب داشتند. تجزيه خوشه‌اي با الگوريتم بين‌گروهي، نتاج را بر اساس آلل‌هاي پر كيفيت به پنج گروه با تركيبات متفاوتي از هر يك از سه آلل نامبرده و بر اساس حجم رسوب SDS به سه گروه با حجم رسوب SDS بالا، متوسط و پايين تفكيك نمود.

Molecular markers are considered as useful tools for breeding, screening and genetic characterization of genotypes. In crop plants, using of marker assisted selection (MAS) for traits such as product quality and resistance to pests and diseases is being widely adopted by numerous breeding programs worldwide. In current study effects of high molecular glutenin subunit loci Glu1, alleles 2*, 17+18 and 5+10 were shown to be the most effective alleles for increasing gluten quality, respectively. In present study, we have screened F2 progenies of a composite cross (M-83-17/3/Dove”S”/Buc”S”//2*Darab/4/Pishtaz/3/Ww33/Vee”S”//Niknejad) belonging to breeding program for temperate climate regions of Iran for presence of 2*, 17+18 and 5+10 alleles. Forty individuals from F2 generation were tagged in the field. Sequence tagged site (STS) primers Were used as specific markers to test for the presence of 2*, 17 +18 and 5+10 in progenies. Our genotyping tests have revealed that out of 40 progenies, 12 individuals possessed the three alleles. Six out of 12 F3 progenies with 10 samples were selected and have been transferred to F4 generation. Results obtained from molecular markers experiment were in agreement with the results from SDS sedimentation test. It is indicated that 2*, 17+18 and 5+10 alleles have positive correlation with SDS-sedimentation volume. Cluster analysis based on between-group variances recognized five different clusters for high quality alleles with different combinations of the three alleles mentioned and three clusters for SDS-sedimentation volume with high, medium and low SDS-sedimentation volume, respectively.