تحولات كاربري اراضي شهر ملاير با بهره گيري از سنجش از دور

Development of Land use Development of the City of Malayer Using Remote Sensing

فضاي شهري مكان جغرافيايي پويايي است كه در حال تغيير و تحول در طول زمان مي باشد. بررسي اين فضا جهت بهره برداري بهينه به ويژه در طرح توسعه ي فضاي شهري در رابطه با كاربري اراضي و آمايش سرزمين، يكي از موضوعات مهم در حال حاضر مي باشد. در اين رابطه با استفاده از تكنولوژي سنجش از دور و سيستم اطلاعات جغرافيايي، مي توان تمامي داده هاي مورد نياز را به دست آورد و نقشه هاي الگو و آينده نگري در فضاي شهري را تهيه نمود تا بتوان برنامه ريزي دقيقي را به كار بست.در اين پژوهش جهت تهيه ي نقشه ي كاربري اراضي شهر ملاير از داده هاي رقومي سنجنده هاي (1985)TM، (2000) +ETM و (2013) OLI لندست هاي 5، 7 و 8 استفاده شد. ابتدا تصاوير ماهواره اي با انتخاب تعدادي نقاط كنترل زميني در نقشه Google Earth تصحيح هندسي شدند، مقادير RMSeبه دست آمده براي تصاوير معادل 27/0 (سال 1985)، 52/0(سال 2000) و 25/0(سال 2013) پيكسل برآورد گرديد. سپس با استفاده از الگوريتم طبقه بندي نظارت شده حداكثر احتمال نقشه هاي كاربري اراضي منطقه تهيه شد.نقشه ي كاربري اراضي منطقه با پنج طبقه ي مسكوني، كشاورزي آبي، كشاورزي ديم، مرتع و ساير كاربري ها تهيه شد و در نهايت مساحت كاربري ها از هر نقشه ي طبقه بندي شده استخراج گرديد و روند تغييرات كاربري هاي اراضي با استفاده از روش تقابل، مقايسه و بررسي انجام گرفت. جهت ارزيابي صحت نتايج طبقه بندي، 25% نمونه هاي تعليمي برداشت شده كه در فرآيند طبقه بندي دخالت داده نشده بود، استفاده گرديد. نتايج حاصل از طبقه بندي نشان داد كه صحت كلي و ضريب كاپاي به دست آمده با روش حداكثر احتمال به ترتيب معادل 52/94% و 11/93%(سال 1985)، 05/92% و 01/90%(سال 2000) و 61/94% و 19/93%(سال 2013) به دست آمد. نتايج نشان داد كه تغييرات قابل ملاحظه اي در كاربري هاي اراضي محدوده ي مطالعاتي در يك بازه زماني 28 ساله اتفاق افتاده كه به تبع آن اراضي مسكوني و كشاورزي آبي به ميزان 19/2% و 36/4% افزايش، كشاورزي ديم و مراتع به ميزان38/2% و 08/6% كاهش يافسته است. به طور كلي بيش ترين تغييرات كاربري مربوط به اراضي مسكوني بوده و بيش ترين تغييرات به سمت غرب و شمال غرب شهر ملاير بوده است.

Urban area is a dynamic geographical environment which is evolving throughout the time. Investigation of this environment is one of the current significant subjects in order to reach optimum usage especially in the development plans of urban space with respect to land use and land use planning. In this regard, one can acquire all required data using remote sensing and GIS technology, and prepare pattern and prediction maps of the urban space in order to be able to implement careful planning. In this study, digital data obtained from TM (1985), ETM (2000) and OLI (2013) sensors of the Landsats 5, 7 and 8 were used to land use map of the city of Malayer. At first, satellite images were geometrically corrected by some selection of ground control points in Google Earth maps. RMSe values were assessed to be 0.27 (1985), 0.52 (2000) and 0.25 (2013) pixels, respectively. Then, the maps of land use was prepared using Supervised classification Maximum Liklihood algorithm. Prepared land use map contained five classes including Settlements, Dry Farming, Irrigation Farming, Rangeland and other usage. Finally, the area of each class of land use was calculated and a trend of evolutions of land uses was compared and investigated using confrontation method. To verify classification results, 25% of the acquired training samples ,which were not included in the classification process, were used. Classification results demonstrated that the overall accuracy and Kappa coefficient from Maximum Liklihood method are equal to 94.52% and 93.11 (1985), 92.05 and 90.01 (2000) and 94.61 and 93.19 (2013), respectively. The results also indicated that significant changes had occurred in land use of the region under investigation over a period of 28 years, as a result of which settlements and Irrigation Farming lands have estimated scopes by 2.19% and 4.36% respectively, while Dry farming and Rangeland have estimated scopes by 2.38% and 6.08% respectively. Generally, the highest land use changes are observed in residential lands which are located in the west and north western of the city of Malayer.