تاثير درمان احتقان زدايي مختلط اندام فوقاني بر ميزان ادم لنفاوي و كيفيت زندگي در زنان بعد از جراحي سرطان پستان

The Effect of Complete Decongestive Therapy on Edema Volume Reduction and Quality of Life in Women with Post Breast Surgery Lymph edema

چكيده مقدمه: ادم لنفاوي اندام فوقاني يكي از شايع‏ترين عوارض درمان سرطان پستان مي‏باشد كه معمولاً با درد، ناراحتي‏هاي جسمي و رواني و اختلال در انجام فعاليت‏هاي روزانه زندگي و در نتيجه، نقصان كيفيت زندگي همراه است. اين مطالعه با هدف بررسي تاثير برنامه درمان احتقان‏زدايي مختلط اندام فوقاني بر ميزان ادم لنفاوي و كيفيت زندگي، در زنان بعد از جراحي سرطان پستان انجام شد. روش بررسي: تحقيق حاضر يك مطالعه تك گروهي از نوع قبل و بعد مي باشد كه بر روي 36 نفر از زنان مبتلا به ادم لنفاوي متوسط، ناشي از ماستكتومي، با استفاده از روش نمونه‏گيري در دسترس انجام گرفته است. ابزار جمع‏آوري داده‏ها شامل؛ اندازه‏گيري حجم ادم لنفاوي اندام از طريق تانك حجم سنج، كيفيت زندگي با استفاده از پرسشنامهSF-36 health survey، قبل، 2 و 4 هفته بعد از انجام مداخله بود. مداخله به مدت 4 هفته مستمر، در دو فاز غير تهاجمي، هر كدام به مدت 2 هفته، انجام شد. تحليل داده‏ها و بررسي تاثير درمان بر حجم ادم لنفاوي و كيفيت زندگي بيمار، بعد از انجام آزمون شاپيروويلك، با استفاده از آزمون آناليز داده‏هاي تكراري و نيز آزمون تي زوجي انجام شد. يافته‏ها: يافته‏هاي مطالعه نشان داد، انجام درمان احتقان زدايي مختلط، منجر به افزايش ميانگين درصد كاهش حجم ادم لنفاوي در 2 و 4 هفته بعد از مداخله) 0001/0(P < ، افزايش ميانگين كيفيت زندگي) 0001/0(P < و نيز افزايش ميانگين اجزاي كيفيت زندگي اعم از سلامت عمومي، وضعيت جسماني، رواني و عملكرد اجتماعي طي يك ماه برنامه درماني شده است. نتيجه‏گيري: اين مطالعه نشان داد، برنامه احتقان‏زدايي مختلط، دركاهش ادم لنفاوي و بهبود ميزان كيفيت زندگي كلي، در زنان مبتلا به ادم لنفاوي متوسط بعد از جراحي پستان موثر است و با توجه به شيوع ابتلا به سرطان پستان و عدم آگاهي زنان از عوارض ناشي از درمان آن از جمله ادم لنفاوي، نتايج آن مي‏تواند توسط محققان و دست‏اندركاران برنامه‏هاي بهداشت عمومي مورد استفاده قرار گيرد.

Abstract Introduction: upper extremity lymph edema is the most common side effect of breast cancer treatment. Lymph edema may be associated with pain, physical and emotional disorder, impairment of activities of daily living and lower quality of life. The aim of this study was assessment of the effect of Complex Decongestive Therapy on upper extremity lymph edema and quality of life in women with post mastectomy lymph edema. Methods: In this research with before- after design, 36 women with moderate lymph edema after breast surgery participated in the program. Edema volume was measured by water displacement method and quality of life was evaluated by SF-36 questionnaire. Data were recorded before intervention and 2 and 4 weeks after it. Patients received CDT in two intensive and maintenance phases. Each phase lasts 2 weeks. After use of Shapiro Wilk test, another analysis of variances with repeated measurement and t-paired methods were used to analyze the data. Results: After one month performing Complex Decongestive Therapy program, significant decrease of edema was noticed (p < 0.0001), quality of life also improved during 2 and 4 weeks after intervention (p < 0.0001). Conclusion: This study showed that Complex Decongestive Therapy program is effective in reducing lymph edema volume and improving overall quality of life in women with moderate post breast surgery lymph edema. It seems that increasing patientsʹ awareness and training health practitioners regarding lymph edema controlling methods have important role in earlier and better combating with this complication.