تعدّد نتايج مجرمانه در فقه و حقوق كيفري ايران

Plurality of Criminal Results in Slamic Jurisprudence and Iranian Criminal Law

يكي از مصاديق تعدد جرم، حالتي است كه از رفتار واحد، نتايج مجرمانه متعددي حاصل مي شودكه از اين حالت به تعدد نتيجه تعبيرشده است. اين فرض از حيث تقنيني براي اولين بار در قانون مجازات اسلامي 1392 پيش بيني شده است. رويه قضايي سابقاً فرض مذكور را از مصاديق تعدد اعتباري جرم مي دانست ولي قانونگذار كنوني موضوع را از مصاديق تعدد واقعي جرم مي داند. در فقه اسلام، در خصوص تعدد نتيجه، قاعده صريحي وجود ندارد و فقها به صورت موردي در اين زمينه بحث كرده اند. اكثر فقها معتقدند چنان چه از رفتار واحدي، نتايج مجرمانه متعددي حاصل شود مرتكب بايد براي هر نتيجه مجازات گردد. در حال حاضر با توجه به جديد بودن موضوع، سوالات متعددي در رابطه با آن وجود دارد، از جمله اين كه منظور از نتايج مجرمانه چيست؛ چه تفاوتي بين تعدد نتيجه با حالات مشابه آن مانند تعدد عنواني جرم و تعدد بزه ديده يا موضوع جرم وجود دارد؟ نتيجه اين پژوهش بيانگر آن است كه بين تعدد نتيجه با تعدد عنواني جرم به رغم شباهت، تفاوت هايي وجود دارد؛ از جمله آن كه در تعدد نتيجه، نتيجه در مفهوم مادي آن مدّ نظر است اما در تعدد عنواني، نتيجه در مفهوم قانوني آن مدّ نظر مي باشد. همچنين بين تعدد نتيجه با حالتي كه موضوع جرم يا بزه ديده متعدد است، رابطه عموم و خصوص مطلق وجود دارد.

One of the cases of “plurality of crimes” is where from one behavior, emanate many criminal results. This hypothesis which is named by plurality of consequences was, for the first time, adopted in the Islamic Criminal Act 1392 .previously the judicial precedent considered the mentioned assumption as the “unreal plurality of crime”, while the present legislation identifies the subject as “ real plurality of crime”. Most Islamic Jurists believe if some different criminal consequences emanate from a given action, there is a punishment for any consequence. At the time being, as the subject is new, there are many questions on it including: what is meant by criminal consequences, what is the difference between plurality of consequences and similar cases like topical plurality of crime and plurality of victims? The results of this study shows that there are some differences between the plurality of criminal consequences and topical plurality of crimes including in plurality of consequences, the consequence is considered from “material” point of view, while in topical plurality of crime, the consequence is considered legally.