اصل «جبران كامل زيان»

The Principle of Full Compensation

از ميان آثار متعدد مسووليت مدني، لزوم جبران و مهم تر از آن، جبران كارآمد، واقعيتي است كه نمي توان آن را ناديده انگاشت و در اين راستا، ارزيابي خسارات قابل جبران و گستره آن اهميتي بسزا دارد. علي رغم اين كه عموماً نظام‌هاي حقوقي، ضرورت جبران زيان را نفي نمي‌كنند اما در مقام ارزيابي خسارت، گاه به دادرس اختيار تعديل غرامت را مي‌دهند و گاه او را ملزم به جبران تمام زيان مي‌شمارند. «اصل جبران كامل زيان» به عنوان يكي از اصول حاكم بر تقويم غرامت، داعيه تدارك خسارات زيان‌ديده را به گونه‌اي دارد كه از زيان، جز يك خاطره ناگوار بر جاي نماند. با وجود انتقادات متعددي كه بر اين شيوه ارزيابي وارد شده است، اين اصل به واسطه انطباق با هدف نخستين مسووليت مدني و حمايت از حقوق زيان‌ديده، اهميت عمده‌اي دارد. معرفي اين اصل و جايگاه آن، موضوع مقاله حاضر است.

Undoubtedly compensation of damage is one of the most important aims of the tort law. For this purpose it is very important to evaluate compensable damage and their considerable norms. Like the process of proving the damage, some norms must be proved by plaintiff, according to the applicable laws. In the process of damage evaluation especially for the monetary cases, there are some principles which should be obeyed by court. While in some countries judges are able to adapt damages and have the needed options to aggravate or diminish of damages, in some legal systems the norms which are helping judges are called, »principle of full compensation«. According to this principle, compensation should be exactly the equal to the damages to put the victim in the position he was in before the occurrence of damage and this position is generally considered to be the same as situation where the victim does not suffer from any harm at all. Proposing this principle and its situation is the subject of the article.