واكاوي ديدگاه‌هاي فقهي ناظر بر اكراه در قتل با تاكيد بر ضابطه نظم عمومي

Analysis of Islamic Jurisprudential Views on the Duress in Murder with the Emphasis on Criterion of Public Order

تحليل آرا فقهي ناظر بر اكراه در قتل با تكيه بر رابطه پذيرش هر كدام از ديدگاههاي فقهي بر موضوع نظم عمومي جامعه، موضوع اين مقاله ميباشد. از اينرو، ديدگاههاي فقهي مشهور و غير مشهور اماميه در زمينه اكراه در قتل مطرح گرديده و سپس به اين پرسش پاسخ داده ميشود كه كدام يك از اين ديدگاهها ميتواند به روش شايستهتري نظم عمومي جامعه را تامين سازد. نظم عمومي از اينرو به عنوان معيار اصلي مورد توجه قرار گرفته است كه غايت و هدف اصلي تدوين مقررات كيفري، همان تامين نظم عمومي شايسته در سطح جامعه براي شهروندان آن ميباشد. در اين مقاله به روشني توضيح داده شده كه نظرات فقهي رهادهنده اكراه كننده از مجازات اصلي قتل (قصاص)، چگونه ميتوانند نظم عمومي جامعه را متزلزل سازند. با اين وجود، تمامي دلايل مورد استناد ديدگاههاي فقهي مورد توجه و تحليل قرار ميگيرد و با تكيه بر تمامي تحليلها و بررسي ها، پيشنهاد نگارنده توجه بيشتر قانونگذار به ديدگاه فقهي است كه مجازات قصاص را براي اكراه كننده و مسبّب اصلي تعيين مينمايد. ديدگاهي كه اگرچه پذيرش آن سبب توسعه مصاديق اقواييت سبب از مباشر خواهد شد ليكن تامين كننده بهتر نظم عمومي جامعه ميباشد.

Analysis of Islamic jurisprudential views on the duress in murder with emphasis on the relation of accepting each of them with the issue of public order is the main subject matter of this article. Thus, in adition to explaining the different Islamic jurisprudential views on durees in murder, the question that which one of such points of views can provide the society with utmost public order will be answered. The reason why public order is considered as a criterion in this respect is that the main and final goal of criminal law is to provide citizens of a given society with due public order. The paper clearly explains that how the acceptance of duress as a defense for murder and prevention of retaliation in this respect, may make public order unstable. However, whole islamic jurisprudential views are considered and on the basis of all of researchs and studies, it is recommended that the legislator should pay due attention to the view that prescribes retaliation punishment for main cause that is who makes duress. It seems that this view may provide the society with public order more appropriately.