اتلاف تاجي، ساقاب و تاج بارش در توده هاي طبيعي ممرز در جنگل هاي شنرود سياهكل

جنگل هاي شنرود سياهكل در استان گيلان از درختان با ارزش صنعتي نظير راش و ممرز تشكيل شده كه داراي ارزش اقتصادي قابل توجهي مي باشند. چرخه آب نقش بسيار مهمي را در روابط بين خاك، پوشش گياهي و محيط بازي مي كند. اين چرخه يكي از پديده هاي مهم اكولوژيكي در بيوسنوزهاي طبيعي، به خصوص در اكوسيستم هاي جنگلي است. اتلاف تاجي، ساقاب و تاج بارش، سهم زيادي از چرخه آب را در اكوسيستم هاي جنگلي به خود اختصاص مي دهند. آب باران هنگام عبور از شاخ و برگ و تنه درختان، عناصر غذايي در سطح آن ها را شسته و از طريق تاج بارش و ساقاب به خاك جنگل انتقال مي دهد. در اين تحقيق برآورد اتلاف تاجي، ساقاب و تاج بارش در يك توده طبيعي ممرز خالص در پارسل 701 جنگل شنرود سياهكل به مدت يك سال از مهرماه 1388 انجام شد. اندازه گيري بارش كل، با استفاده از 4 جمع آوري كننده باران در منطقه اي باز و در فاصله 150 متري محل تحقيق، اندازه گيري تاج بارش، با استفاده از 50 عدد جمع آوري كننده تاج بارش با پراكنش تصادفي در زير تاج پوشش درختان و اندازه گيري ساقاب نيز با استفاده از لوله هاي جمع آوري كننده ساقاب نصب شده بر روي 10 اصله درخت ممرز با طبقات قطري مختلف توسط استوانه مدرج صورت گرفت. ميزان اتلاف تاجي از تفاوت ميان بارندگي كل و بارندگي خالص (مجموع ساقاب و تاج بارش) محاسبه گرديد. با استفاده از رگرسيون و مشخصه هاي درختان ممرز، مناسب ترين مدل هاي پيش بيني كننده ساقاب، تاج بارش و اتلاف تاجي به دست آمد. نتايج نشان دادند كه از 1497 ميلي متر بارش كل، سهم ساقاب، تاج بارش و اتلاف تاجي براي توده ممرز به ترتيب 02/1، 25/41 و 73/57 درصد مي باشد. با افزايش بارش كل، ساقاب، تاج بارش و اتلاف تاجي روند صعودي پيدا كرد. همبستگي ارتفاع بارش با ارتفاع ساقاب، تاج بارش و اتلاف تاجي، پس از بررسي با ضريب همبستگي پيرسون نشان داد كه ميان اين پارامترها، در سطح يك درصد همبستگي معني دار وجود دارد. با افزايش قطر درختان از ميزان ساقاب كاسته شد.