توان حشره‌كشي روغن‌هاي گياهي عليه Callosobruchus chinensis (Col.: Bruchidae) روي نخود در انبار

Insecticidal potentials of plant oils against Callosobruchus chinensis (Coleoptera: Bruchidae) in stored chickpea

سوسك چيني حبوبات، Callosobruchus chinensis L.، آفت مهم نخود است و انتشار جهاني دارد. حشره‌كش‌هاي شيميايي و سموم تدخيني، اگرچه تبعات شديدي را سبب مي‌شوند، از روش‌هاي رايج كنترل اين آفت هستند. تركيبات گياهي و مواد سازنده آن‌ها، به‌عنوان روش كنترلي ديگري به‌طور موفقيت‌آميز عليه اين آفت به‌كار رفته‌اند. در اين تحقيق، اثر محافظتي 18 روغن خوراكي و غيرخوراكي در انبار را در يك اتاق بسته آزمايش كرديم. اين اثر محافظتي، با درنظر گرفتن ميزان تخم‌ريزي، ظهور حشرات كامل، آلودگي دانه و كاهش وزن دانه در اثر اين حشره، ارزيابي شد. در مقايسه با شاهد، تمامي روغن‌هاي آزمايش‌شده به‌طور موثري مانع تخمريزي، ظهور حشرات كامل، آلودگي دانه و كاهش وزن آن شدند. باوجوداين، روغن‌هاي چريش، كرچك، كارانجا (باقلاي هندي) و كنجد، به ميزان 4 تا 8 ميلي‌ليتر بر كيلوگرم بذر كاهش معني‌داري روي تخم‌ريزي داشتند و به‌طور كامل مانع ظهور حشرات كامل، آلودگي دانه نخود و كاهش وزن آن شدند. روغن خردل به ميزان 8 ميلي‌ليتر بر كيلوگرم، ميزان تخم‌ريزي، ظهور حشرات كامل، آلودگي دانه و كم‌شدن وزن آن را كاهش داد. روغن‌هاي آزمايش‌شده، پس از سه ماه نگه‌داري بذور در انبار، هيچ‌گونه تاثير سويي روي جوانه‌زني آن‌ها نداشتند. بنابراين، روغن‌هاي چريش، كرچك، كارانجا و كنجد مي‌توانند به‌عنوان يك روش مديريتي سازگار با محيط زيست براي حفاظت از حبوبات در مقابل سوسك C. chinensis در انبار استفاده شوند.

Pulse beetle, Callosobruchus chinensis L., is an important pest of stored chickpea and widely distributed in the world. Chemical insecticides and fumigants are common control tactics against pulse beetle, even though they have caused serious drawbacks. As an alternative control method, botanical compounds and their constituents have been successfully used against this pest. We tested the protective efficacy of 18 edible and non-edible oils in storage in ambient room condition. The efficacy was evaluated considering oviposition, adult emergence, seed infestation and seed weight loss caused by pulse beetle. All the tested oils effectively checked the oviposition, adult emergence, seed infestation and weight loss compared to control. However, the oils of neem, castor, karanja, and sesame at 4.0 to 8.0 ml/kg seed showed significant reduction of oviposition, and completely inhibited adult emergence, seed infestation and weight loss of chickpea seeds. The mustard oil could reduce the oviposition, adult emergence, seed infestation and seed weight loss at 8.0 ml/kg. Tested oils did not show any adverse effects on seed germination up to three months of storage. Therefore, neem, castor, karanja, and sesame oils can be used as environmentally safe management tactic for C. chinensis in protecting pulse seeds in store.