بهبود تغذيه ذرت علوفه اي با مصرف كود دامي و كشت مخلوط با گاودانه و لوبيا در يك خاك آهكي

Improvement of corn plant nutrition by farmyard manure application and intercropping with Bean and bitter vetch in a calcareous soil

رقم سينگل كراس 704 با گاودانه (Zea mays L.) براي بررسي اثر كود دامي و كشت مخلوط ذرت بر رشد و تغذيه ذرت آزمايشي در سال زراعي 1389 به صورت (Vicia faba L.) و لوبيا چيتي (Vicia ervilia L.) فاكتوريل و در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورها شامل نوع كشت در سطوح تك كشتي لوبيا چيتي، تك كشتي گاودانه، تك كشتي ذرت، كشت مخلوط ذرت با لوبيا چيتي و كشت مخلوط ذرت با 30 و 60 تن در هكتار بودند. در پايان دوره رشد، عملكرد علوفه خشك، غلظت ، گاودانه و كود دامي در سطوح 0 نيتروژن، فسفر، پتاسيم، كلسيم، منيزيم، سديم، آهن، روي، منگنز و مس شاخساره ذرت در تيمارهاي مختلف تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه غلظت نيتروژن، فسفر، پتاسيم، آهن، روي، مس و منگنز شاخساره ذرت در كشت مخلوط 1/ 49 و 6 /8 ،17/1 ،4/3 ،9/6 ،11/0 ،11/ ذرت با لوبيا به طور معني داري بيش تر از كشت خالص آن بود (به ترتيب 0 درصد) در حالي كه غلظت كلسيم، منيزيم و سديم شاخساره ذرت در كشت مخلوط ذرت با لوبيا و گاودانه تفاوت معني داري با كشت خالص آن نداشت. همچنين، غلظت نيتروژن، فسفر، پتاسيم، آهن، روي، مس و منگنز شاخساره ،11/7 ،7/8 ،6/ ذرت در كشت مخلوط ذرت با گاودانه به طور معني داري بيش تر از كشت خالص آن بود (به ترتيب 9 4 درصد). اثر متقابل نوع كشت و كود دامي بر غلظت نيتروژن، كلسيم، منيزيم، سديم، آهن، / 39/5 و 8 ،13/6 ،6/2 مس و روي شاخساره ذرت معني دار نبود ولي اثر نوع كشت بر غلظت فسفر، پتاسيم و منگنز شاخساره ذرت بسته به سطح كود دامي مصرفي متفاوت بود. مصرف 60 تن كود دامي در هكتار غلظت نيتروژن، فسفر، پتاسيم، كلسيم، منيزيم، سديم، آهن، مس، روي و منگنز شاخساره ذرت را به طور معني داري نسبت به شاهد افزايش داد (به ترتيب 28 درصد). عملكرد علوفه خشك ذرت با مصرف / 26/2 و 6 ،136/9 ،46/9 ،15/5 ،16/2 ،97/7 ،37/2 ،29/1 ،16/3 كود دامي افزايش ولي با كشت مخلوط ذرت با لوبيا و گاودانه به طور معني داري نسبت به كشت خالص آن كاهش يافت. به طوركلي، براي بهبود تغذيه گياه ذرت و كيفيت علوفه آن، كشت مخلوط ذرت با لوبيا و كاربرد 60 تن كود دامي در هكتار در منطقه مورد مطالعه و شرايط مشابه مي تواند توصيه شود.

In order to study the effect of intercropping of corn (Zea mays L.) with bean (Vicia faba L.) and bitter vetch (Vicia ervilia L.) and farmyard manure (FYM) on corn nutrition, a factorial experiment was carried out on the basis of randomized complete blocks design with three replications during the 2010 growing season. The factors were types of intercropping systems at levels of sole corn, bean+corn and bitter vetch+corn and FYM at levels of 0, 30 and 60 tons per hectare. At the end of growth period, dry forage yield and concentrations of nitrogen (N), phosphorus (P), potassium (K), calcium (Ca), magnesium (Mg), sodium (Na), iron (Fe), copper (Cu), manganese (Mn) and zinc (Zn) of corn shoot were determined in different treatments. The results showed that intercropping of corn with bean increased significantly concentrations of N, P, K, Fe, Zn, Cu and Mn of corn shoot compared to the sole corn (11.0, 11.0, 9.6, 4.3, 17.1, 49.8 and 1.6%, respectively), while it had no significant effect on concentrations of Ca, Mg and Na of corn shoot. Also, intercropping of corn with bitter vetch increased significantly concentrations of N, P, K, Fe, Zn, Cu and Mn of corn shoot compared to the sole corn (6.9, 7.8, 11.7, 6.2, 13.6, 39.5 and 4.8%, respectively). The interactive effects of cultivation type and FYM on concentrations of N, Ca, Mg, Na, Fe, Zn and Cu of corn shoot were not significant but the effects of cultivation type on concentrations of P, K and Mn of corn shoot were dependent on the level of FYM application. Application of 60 tons FYM per hectare increased significantly concentrations of N, P, K, Ca, Mg, Na, Fe, Zn, Cu and Mn of corn shoot compared to the control (16.3, 29.1, 37.2, 97.7, 16.2, 15.5, 46.9, 136.9, 26.2 and 28.6%, respectively). Corn shoot dry yield increased by application of FYM, while decreased by corn intercropping with bean and bitter vetch. In general, the intercropping of corn with bean and application of FYM at the rate of 60 tons per hectare can be recommended for improving corn nutrition and its forage quality in the study area and similar conditions.