بررسي اثر مقدار حاد علف كش تركيبي (2,4-dichlorophenoxyacetic acidو (2-methyl-4-chlorophenoxyacetic acid) بر فاكتورهاي خوني و آنزيم هاي كبدي ALT وAST قزل آلاي رنگين كمان rainbow trout (Oncorhynchus mykiss )

Acute effects of combined herbicides (2,4-dichlorophenoxyacetic acid) and (2-methyl-4-chlorophenoxyacetic acid) on blood factors and ALT and AST liver enzymes in Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss )

زمینه و هدف: در طی سال های اخیر به دلیل مصرف بی رویه انواع سموم كشاورزی از جمله علف كش ها درطی عملیات زراعی، این تركیبات طی فرایند زه كشی به اكوسیستم های آبی وارد شده كه در نهایت با آثار زیانبار این تركیبات بر جمعیت گونه های آبزی موجود در آن مواجه هستیم. در این مطالعه، اثر علف كش توفوردی – ام سی پی آ از جمله سموم پرمصرف كشاورزی در استان كردستان بر پارامترهای خون شناسی و آنزیم های كبدی ماهی قزل آلای رنگین كمان به عنوان گونه مهم پرورشی در این استان مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: پس از تعیین LC50 سم با استفاده از مدل پروبیت، تعداد 60 عدد ماهی قزل آلای سالم با میانگین وزنی g 97 به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول به عنوان شاهد در نظر گرفته شد و در گروه دوم، به میزان (mL/L)1 (معادل mg/L 360 توفوردی+ mg/L 315 ام سی پی آ) علف كش مورد استفاده قرار گرفت. پس از 72 h، پارامترهای خون شناسی، شامل تعداد كلی گلبول های قرمز و سفید، تعداد تفریقی گلبول های سفید، هماتوكریت و مقادیر آنزیم های سرمی ALT وAST اندازه گیری شد. یافته ها: مقادیر شاخص های خونی شامل لوكوسیت، مونوسیت و ائوزینوفیل در گروه تحت تیمار سم به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد افزایش یافت. درحالی كه، مقادیر لنفوسیت، اریتروسیت و هماتوكریت در مقایسه با گروه شاهد كاهش قابل ملاحظه ای داشت (0/05>p). بین میزان نوتروفیل در دو گروه شاهد و تیمارتفاوت معنی داری وجود نداشت. همچنین مقادیر آنزیم های كبدی ALT وAST در گروه تیمار به طور معنی دار نسبت به گروه شاهد افزایش یافت (0/05>p). همچنین میزان تلفات پس از h 72 در گروه تیمارشده با سم 25% محاسبه شد. نتیجه گیری: مواجهه ماهی قزل آلای رنگین كمان با علفكش2,4 -D + MCPA موجب كاهش مقادیر اریتروسیت و هماتوكریت خون شده كه در نهایت اختلال در فرایند خون رسانی و كمبود اكسیژن را به دنبال دارد. آسیب وارد شده به گلبول های قرمز خون و بافت های خون ساز بدن در نتیجه تماس با سم مذكور، از جمله دلائل احتمالی كاهش سطح این سلول ها در خون است. از طرفی افزایش سطح آنزیم های كبدی در سرم خون و علائم كالبدگشائی مشاهده شده در اندام كبد، كلیه و آبشش در ماهیان تلف شده نیز آسیب های ناشی از مواجهه با این سم را نشان داد.

Background and Objectives: In the recent years, we confront to harmful effects of toxins such as herbicides on aquatic species due to irregular consumption of these compounds in agricultural operations and drainage of them to water ecosystems. In the present study, the effect of 2,4-D + MCPA “the frequently used herbicide in Kurdistan province” was assessed on the hematological parameters and liver enzymes in rainbow trout as the main aquatic species farmed in this area. Materials and Methods: After determination of LC50 using Probit model, 60 healthy trout fish with an average weight of 97 g were divided into two groups. The first group was considered as control and in the second treatment group, 1 cc/L herbicide (equivalent to 360 mg/L 2,4-D + 315 mg/L MCPA) was used. After 72 hours, hematology parameters including total number of red and white blood cells, differential count of white blood cells, hematocrit, and serum levels of ALT and AST enzymes were measured. Results: The values of blood tests including leukocytes, monocytes, and eosinophils in the toxin group was significantly increased in comparison with control group, whereas, the values of lymphocytes, erythrocytes and hematocrit were significantly decreased in toxin group compared with the control (p<0.05). There was no difference between the level of neutrophils in the treatment and control groups. The levels of liver enzymes, ALT and AST, in the treatment group increased significantly compared with the control group (P<0.05). The mortality rate after of 72 hours was 25% in the group treated with the toxin. Conclusions: Erythrocytes and hematocrit amounts of blood in rainbow trout were decreased due to exposure to 2,4-D + MCPA herbicide that eventually leads to oxygen deficiency and inefficient blood supply. The contact of red blood cells and hematopoietic tissues to toxin and destruction of them are led to loss of the cells in the blood. On the other hand, liver, kidney and gills autopsy of the wasted fish and the increasing of liver enzymes in the blood and tissues showed that exposure to the toxin lead to damages in fish blood cells and tissues.