برون‌سپاري خدمات بيمارستاني: درس هاي يك تجربه

Outsourcing of Hospitals Services: Lessons Learned from the Experience

مقدمه: با شروع اجراي برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور در سال 1379، سياست برون‌سپاري خدمات بيمارستاني به شكل گسترده‌اي استفاده شد. از سال 1384 به بعد رويه معكوسي آغاز شد. شركت‌هاي خصوصي لغو قرارداد شدند و غالب كارگران آن ها به استخدام وزارت بهداشت درآمدند. بدين ترتيب، سياست برون‌سپاري به اهداف اوليه خود مبني بر كوچك‌سازي ساختار نظام سلامت و بهبود كارايي دست پيدا نكرد. هدف پژوهش حاضر، بيان درس‌هاي اين تجربه بود. روش بررسي: اين مطالعه، يك مطالعه كيفي بود كه داده‌هاي آن با بررسي اسناد (قراردادهاي) بيمارستان‌هاي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني تهران و همچنين مشاهده و انجام مصاحبه با ده نفر از افراد مطلع اعم از روسا و مديران بيمارستان‌ها، كارشناسان ستادي، پيمانكاران و كارگران جمع‌آوري شد. داده‌ها از طريق روش‌ كيفي"تحليل چهارچوب"، جمع‌بندي و تحليل گرديدند. يافته ها: دلايل عدم موفقيت سياست برون‌سپاري در چهار موضوع اصلي و هشت زيرموضوع به شرح زير خلاصه گرديدند: 1- دلايل مرتبط با كارفرما (بيمارستان): ضعف در طراحي، تنظيم و نظارت بر قراردادها و دخالت در امور اجرايي پيمانكار 2- دلايل مرتبط با بخش خصوصي (پيمانكاران): ضعف توان مديريتي و تخصصي و توجه به منافع كوتاه ‌مدت 3- دلايل مرتبط با كارگران: اعتراضات كارگري 4- دلايل مرتبط با فضاي سياست گذاري: تفاوت بسيار زياد شرايط كاري كاركنان رسمي و كاركنان شركتي و مشكلات مربوط به مديريت بحث و نتيجه‌گيري: عدم موفقيت سياست برون‌سپاري به دلايلي برمي‌گردد كه همه آن ها كم و بيش معلول ضعف نظام مديريت دولتي هستند. در واقع توان و كارايي بخش خصوصي هنگام ورود به بخش دولتي با قيد محدوديت پتانسيل مديريت دولتي مواجه ميشود. براي كسب نتايج بهتر در برون‌سپاري، قبل از واگذاري فعاليت‌ها يا همزمان با آن بايد به فكر تحول نظام مديريت دولتي بود.

Introduction: Outsourcing of hospital care was widely used after the implementation of the Third Socio-economic Development Plan in 2000. A return in policy occurred since 2006. Contracts between private sector and hospitals were cancelled, and the Ministry of Health employed the private sector staff. Outsourcing did not achieveits primary goals of downsizing health sector and improving efficiency. This study aimed to describe the lessons learned from the experience. Method: We conducted a qualitative study. Data were gathered by documents analysis and observations of the hospitals of medical university in Tehran and ten interviews with stakeholders and key informed persons. These people include hospital managers; headquarter experts, contractors, and hospital staff. "Framework Analysis"is used to understand and analyze data. Results: We classified the factors related to unsuccessfulness of outsourcing into four categories (themes) and eight subcategories (sub-themes): 1- Factors related to employers (hospitals) including weakness in designing and monitoring contracts and hospital managersʹ interference with the activities of the other side of the contracts (private administration) 2- Factors related to private firms including low management knowledge and skills and pursuing short time benefits 3- Factor related to workers including workers protests 4- Factors related to policy space (upper level than hospital) including the gap between work status of formal employees and private sector workers and problems related to management. Conclusion: Unsuccessfulness of outsourcing was related to factors resulted from weak governmental hospital management system. In fact, private sector abilities and efficiency were restricted by weak hospital management potentials in public hospitals. Performing reforms in public management system is essential for successfulness of outsourcing.