ارزيابي تأثير روش ضدعفوني ونوع بسته‌بندي برشاخص‌هاي كيفي رطب رقم برحي (Phoenix dactylifera cv. Barhee)

Evaluation of the Effects of Disinfection Method and Packaging Type on Quality Attributes of Rutab Fruit (Phoenix dactylifera cv. Barhee)

رقم برحی یكی از مهم‌ترین ارقام تجاری خرما می‌باشدكه تولید آن در ایران عمدتاً در استان خوزستان صورت می‌گردد. این رقم در هر سه مرحله پایانی نمو به‌ویژه مرحله رطب، طرفداران زیادی دارد. بافت میوه خرما در مرحله رطب نرم بوده و به علت رطوبت و قند بالا، خیلی زود توسط میكروارگانیسم‌ها آلوده شده و عمر نگهداری كوتاهی دارد. استفاده از روش‌های نوین جهت ضدعفونی و بسته‌بندی مناسب می‌تواند با كاهش این محدودیت‌ها، سبب گسترش بازار مصرف این محصول با ارزش شود. در این پژوهش میوه‌های خرمای رقم برحی در مرحله رطب برداشت و پس از ضدعفونی به دو روش پاستوریزاسیون با حرارت و پرتودهی فرابنفش در بسته‌های از جنس پلی‌پروپیلن به دو روش كاملاً بسته (سیل) و منفذدار بسته‌بندی شدند. میوه‌ها در دمای 5 درجه سانتی‌گراد قرار گرفته و پس از گذشت سه ماه از نظر خصوصیات بیوشیمیایی و كیفی شامل درصدكاهش وزن، درصد آب بافت، غلظت مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، ظرفیت آنتی‌اكسیدانی، غلظت تركیبات فنولی، میزان كلنی كپك رشد یافته و رنگ ظاهری آنالیز شدند. این پژوهش بصورت آزمایش فاكتوریل در قالب طرح پایه كاملاً تصادفی در سه تكرار طراحی و اجرا شد. نتایج نشان دادكه ضدعفونی میوه‌ها به هر دو روش سبب كنترل قابل توجه بار میكروبی میوه رطب گردید و میوه‌های ضدعفونی شده با پرتو فرابنفش، كم‌ترین تغییرات از نظر رنگ سطحی، درصد كاهش وزن، اسیدیته قابل تیتر و غلظت مواد جامد محلول راداشتند. هم‌چنین میوه‌های قرار گرفته در بسته‌بندی سیل كاهش وزن ناچیزی داشته، و به دلیل عدم قرار گرفتن در معرض هوای محیط، از تغییرات رنگ و آلودگی میكروبی ناچیزی برخوردار بودند.

Barhee is one of the most important date cultivar worldwide that its production in Iran is done mainly in Khuzestan province. This cultivar has many consumers at its three last developmental stages especially Rutab stage. In Rutab stage, the fruit texture is very soft and due to high water and sugar content is a good target for microorganisms and so it has a short storage life. Using new disinfection and proper packaging methods to reduce these undesirable factors can result in expanding the market of this valuable product. In this research, date fruit cv. Barhee was harvested at Rutab stage and after disinfection with two methods (i.e. heat pasteurization and UV-C irradiation) was packed with polypropylene films in two types of completely sealed and perforated. Fruit was stored at 5°C for three months and then analyzed for quality attributes including weight loss, fruit water content, TSS, titratable acidity, antioxidant capacity, phenolic content, mold content and surface color. The experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with three replications. The results showed that both method of disinfection resulted in considerable control of fruit microbial count and the fruit which was treated with UV-C light had lowest level of weight loss, titratable acidity and TSS. Also, the fruit that packed in sealed type represented negligible weight loss and color changes as well as microbial contamination due to lack of exposure to ambient air.