اخلاق فضيلت و تصميم‌گيري اخلاقي در پزشكي

Virtue ethics and ethical decision-making in medicine

اخلاق فضيلت ديدگاهی فاعل‌محور است كه به‌جای پرداختن به عمل صواب و خطا، به شخصيت خوب و بد می پردازد و بر فضايل و منش اخلاقی فاعل استوار است، از اين رو با حرفه‌ی پزشكی قرابت بسيار دارد. چرا كه اين حرفه بسيار متأثر از رابطه‌ی پزشك و بيمار است، و وجود يك منش اخلاقی در پزشك، تأثير بسيار مثبتی بر اين رابطه دارد. در عين حال، اين مسأله در مباحث اخلاق كاربردی و از جمله اخلاق پزشكی مطرح است كه نظريه‌ی اخلاقی بايد با گفتن اين‌كه «چه بايد انجام دهيم؟» معياری برای تصميم‌گيری اخلاقی ارائه دهد، چيزی كه به نظر برخی فيلسوفان، با مبانی اخلاق فضيلت ناسازگار است. ادعای اين مقاله آن است كه اخلاق فضيلت می‌تواند با تمسك به فاعل فضيلت‌مند و تأكيد بر فضايل، قواعد و دستورالعمل‌هايی ارائه دهد كه به تصميم‌گيری در معماهای دشوار پزشكی كمك كند. اين ادعا با ارائه‌ی نمونه‌هايی درباره‌ی سقط جنين و فروش كليه برای پيوند عينيت می‌يابد. از مهم‌ترين مزايای اخلاق فضيلت، سياق‌محوری و توجه به واقعيات مرتبط، اهميت عواطف و انگيزه‌های احتمالی افراد درگير، و بالاخره الگومحوری با ابتناء بر حساسيت و حكمت عملی فاعل فضيلت‌مند است كه سبب می‌شود اين نظريه در حل مسائل اخلاق پزشكی، جايگاه بهتری نسبت به ساير رويكردها داشته‌باشد.

Virtue ethics is an agent-centered approach that is concerned with good and bad character rather than right or wrong action. It is based on the virtues and moral character of the agent. Morality of the physician is emphasized in medicine as well, which demonstrates its affinity with virtue ethics. Nevertheless, a theory of applied or medical ethics should provide a criterion for ethical decision making by instructing what should be done, something which, according to some philosophers, is incompatible with virtue ethics. This article aimed to demonstrate how virtue ethics can offer rules and guidelines by resorting to the moral agent and emphasizing virtues, and help physicians to make decisions when faced with dilemmas. For this purpose, examples about abortion and selling kidneys for transplantation were provided.Some of the most important advantages of virtue ethics include: context-dependence and attention to relevant realities; the importance of emotions and the likely motivations of the people involved; and finally emphasis on exemplar based on the sensitivity and practical wisdom of the virtuous agent. These advantages cause virtue ethics to be better positioned than other approaches to solving problems in medical ethics.