بررسي همبستگي شجاعت اخلاقي و حساسيت اخلاقي پرستاران شاغل در بيمارستان‌هاي منتخب دانشگاه علوم پزشكي تبريز در سال 1393

Correlation between moral sensitivity and moral courage in nurses of selected hospitals affiliated to Tabriz University of Medical Sciences in 2014

امروزه، پرستاران نظام سلامت با معضلات اخلاقی پيچيده‌ای مواجه هستند. اين امر شرايطی را مهيا می‌كند كه انجام كار صحيح اغلب با ارزش‌ها و باورهای ساير ارائه‌دهندگان مراقبت بهداشتی مغايرت دارد. در اين شرايط حفظ تعهد خود به بيماران، نيازمند شجاعت اخلاقی قابل توجهی است كه در اين ميان، حساسيت اخلاقی می‌تواند در توسعه‌ی بروز شجاعت اخلاقی نقش مهمی ايفا كند. مطالعه‌ی كنونی با هدف بررسی همبستگی شجاعت اخلاقی و حساسيت اخلاقی پرستاران شاغل در بيمارستان‌های دانشگاه علوم پزشكی تبريز در سال 1393 صورت گرفت. در اين مطالعه‌ی توصيفی- همبستگی، 260 پرستار به‌صورت نمونه‌گيری تصادفی انتخاب شدند. از پرسشنامه‌های جمعيت‌شناختی، حساسيت اخلاقی Han و همكاران و شجاعت اخلاقی Sekerka و همكاران برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده ‌شد. روايی صوری و محتوای پرسشنامه‌ی حساسيت اخلاقی و مقياس شجاعت اخلاقی به روش كيفی بررسی شد و برای بررسی پايايی آن‌ها از ضريب آلفای كرونباخ استفاده شد. داده‌ها پس از جمع‌آوری توسط آزمون‌های آماری توصيفی و تحليلی در نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 21 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. طبق نتايج، ميانگين نمره‌ی شجاعت اخلاقی پرستاران 56/10 ± 36/90 و بيش‌ترين شجاعت اخلاقی در بعد عامل اخلاقی بود. ميانگين نمره‌ی حساسيت اخلاقی پرستاران 78/17±99/60 و بيش‌ترين حساسيت اخلاقی در بعد احترام به بيمار بود. تحليل آماری نشان داد شجاعت اخلاقی با حساسيت اخلاقی از نظر آماری همبستگی مثبت دارد (15/0=r، 05/0>P). شجاعت اخلاقی واحدهای پژوهش بر حسب سن، سابقه‌ی كاری پرستاران و نوع استخدام متفاوت بود. اما شجاعت اخلاقی پرستاران با توجه به جنس، وضعيت تاهل، سطح تحصيلات و نوبت كاری آنان متفاوت نبود. نتايج مطالعه‌ی كنونی حاكی از همبستگی مثبت معنی‌دار آماری شجاعت اخلاقی با حساسيت اخلاقی است. به‌نظر می‌رسد ارتقاء سطح آگاهی پرستاران از اصول اخلاقی و افزايش حساسيت اخلاقی، باعث گسترش رفتارهای شجاعانه‌ی اخلاقی در پرستاران می‌شود.

Nurses nowadays are faced with complex moral problems, which put them in conditions where their proper performance may conflict with the values and beliefs of other health care providers. In such situations, maintaining commitment to patients requires considerable moral courage, and moral sensitivity can play a significant role in the development of moral courage. The present study was performed to investigate the correlation between moral courage and moral sensitivity of the nurses working in selected hospitals of Tabriz University of Medical Sciences.In this study, 260 nurses were selected by randomized sampling. Data were collected through a demographic questionnaire, the Moral Sensitivity Questionnaire by Han et al., and the Professional Moral Courage Scale by Sekerka et al. Content validity and face validity of the moral sensitivity questionnaire and moral courage scale were qualitatively investigated, and Cronbach's alpha was used for assessing their reliability. Data were analyzed by descriptive and analytic statistical tests using SPSS 21.The results indicated that the average score of nurses’ moral courage was 90.36 ± 10.56, and the highest moral courage pertained to the dimension of moral agent. The average score of the nurses’ moral sensitivity was 60.99 ± 17.78, and the highest moral sensitivity was observed in the dimension of respect for the patient. The statistical analysis indicated a positive correlation between moral courage and moral sensitivity (P < 0.05, r = 0.15). The subjects’ moral courage differed according to their age, work experience and employment type, but not according to their gender, marital status, education level and work shift. The results of the present study indicate that there is a positive and significant statistical correlation between moral courage and moral sensitivity. It seems that promoting nurses’ awareness of moral principles and increasing their moral sensitivity lead to the development of courageous moral behaviors in nurses.