بهينه‌سازي كارآيي علف‌كش‌هاي سولفوسولفورون و سولفوسولفورون + متسولفورون متيل در كنترل علف هرز جو دره (Hordeum spontaneum Koch.)، در گندم با استفاده از مواد افزودني

Optimizing the Efficacy of Sulfosulfuron and Sulfosulfuron + Mesosulfuron-Methyl Herbicides to Control Wild Barley (Hordeum spontaneum Koch.) in Wheat With Adjuvants

از زمانی كه كاربرد فلم پروپ متیل ایزوپروپیل منسوخ شد، علف هرز جو دره ( (Hordeum spontaneumبه اكثر مزارع گندم و جو كشورمان تهاجم پیدا كرده است. سولفوسولفوورن و سولفوسولفوورن + مت سولوفورون متیل در مقادیر بالاتر از مقدار توصیه شده قادر به كنترل این علف هرز هستند كه این امر باعث خسارت به گندم می شود. از این رو، دو آزمایش واكنش به مقدار مصرف علف‌كش به منظور بهینه سازی مقدار مصرف این دو علف‌كش در كنترل علف هرز جو دره با استفاده از 9 ماده افزودنی در سال 1392 در گلخانه تحقیقاتی دانشكده كشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب آزمایش فاكتوریل بر پایه طرح كاملاً تصادفی با چهار تكرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل 6 غلظت از هر علف‌كش با و بدون هر یك از مواد افزودنی بودند. علاوه بر این، غلظتی از علف‌كش ها كه موجب فراهمی كنترل 90 درصدی با و بدون ماده افزودنی جو دره شده بودند نیز روی رقم كاسكوژن گندم بكار برده شدند. براساس مقادیر پتانسیل نسبی، آدیگور و پروپل به ترتیب موثرترین ماده افزودنی برای افزایش كارآیی علف‌كش-های سولفوسولفوورن و سولفوسولفوورن + مت سولوفورون متیل بودند. نیترات آمونیوم و دی اُكتیل نیز به ترتیب كم اثرترین مواد افزودنی در بهبود كارآیی علف‌كش های سولفوسولفوورن و سولفوسولفوورن + مت سولوفورون متیل بودند. انتخابی بودن هر دو علف‌كش با به كارگیری مواد افزودنی تغییر نكرد. از آن‌جا كه عوامل نفوذ‌دهنده بیشترین كارایی را در میان مواد افزودنی داشتند می توان بیان كرد كه احتمالاً تحمل نسبی علف‌هرز جو دره، علاوه بر تجزیه علف‌كش، به دلیل ویژگی های فیزیكوشیمیایی كوتیكول برگ آن نیز می باشد.

Wild barley (Hordeum spontaneum) has invaded to wheat and barley fields since flamprop-isopropyl was obsolesced in Iran. The herbicides of sulfosulfuron and sulfosulfuron + metsulfuron-methyl are able to control it at higher-than-recommended dosages, causing a crop injury. Hence, two dose-response experiments in factorial experiment with a completely randomized design with four replications were conducted to enhance the efficacy of them by adding 9 adjuvants in faculty of agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran in 2013. The treatments included six doses of each herbicide with and without each adjuvant. Moreover, a cultivar of wheat (Gaskogen) was treated by the doses of both herbicides with and without each vegetable oil, the ED90s, to check selectivity. According to relative potency values, Adigor and Propel were the most effective adjuvant to enhance the efficacy of sulfosulfuron and sulfosulfuron + metsulfuron-methyl, respectively. In contrast, Ammonium Nitrate and D-Octil were the least effective adjuvant to enhance the efficacy of sulfosulfuron and sulfosulfuron + metsulfuron-methyl, respectively. Selectivity of both herbicides was not changed by applying adjuvants. Whereas penetrate agents had the greatest efficiency among the adjuvants can be stated that probably relative tolerance of wild barley, in addition to herbicide degradation, is due to physicochemical properties of the leaf cuticle.