پديد آورندگان :
نادريان فر، محمد نويسنده , , انصاري، حسين نويسنده دانشيار گروه مهندسي آب، دانشكده كشاورزي، دانشگاه فردوسي مشهد. , , عزيزي ، مجيد نويسنده استاد گروه علوم باغباني، دانشكده كشاورزي، دانشگاه فردوسي مشهد. , , ضيايي، علي نقي نويسنده استاديارگروه مهندسي آب، دانشكده كشاورزي، دانشگاه فردوسي مشهد. ,
كليدواژه :
وزن هزار دانه , Essential oil , Leaf area , Seed weight per plant , Water use efficiency , اسانس , سطح برگ , كارايي مصرف آب
چكيده فارسي :
ريحان (Ocimumbasilicum L.) يكي از گياهان مهم متعلق به تيره نعناع (Lamiaceae) است كه به عنوان گياه دارويي، ادويه اي و همچنين به صورت سبزي تازه مورد استفاده قرار مي گيرد.اثرات كم آبياري، بافت خاك و كود روي اجزاي عملكرد گياه ريحان رقم كشكني لولو مورد بررسي قرار گرفت. آزمايشي به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 18 تيمار و سه تكرار اجرا شد. كم آبياري شامل سه مقدار آبياري برابر %100I1=، %75I2= و %50I3= تبخير-تعرق گياه، بافت خاك شامل دو بافت سبك و متوسط و فاكتور كودي شامل سه سطح كود (شامل عناصر پر مصرف و كم مصرف) با غلظت كامل (F1)، 70 درصد غلظت كود (F2) و عدم استفاده از كود (F3) بود كه روي هر گلدان اعمال شد. نتايج آناليز واريانس نشان داد كه آبياري اثر معني داري در سطح يك درصد روي ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن خشك برگ، وزن خشك ساقه، وزن‌تر برگ ريحان داشته، در حالي كه اثر بافت خاك و كود بر صفات مورد بررسي معني دار نشد. همچنين، اثر متقابل بافت خاك، كود و آبياري روي پارامترهاي اشاره شده در سطح يك درصد معني دار شد به طوري كه بيشترين مقدار ارتفاع بوته (42/31 سانتي متر)، سطح برگ (21/109 سانتي متر مربع)، وزن خشك برگ (97/0 گرم)، وزن خشك ساقه (24/2 گرم)، وزن‌تر برگ (12/5 گرم) در تيمار S1I1F3 و كمترين آن نيز در تيمار S1I3F3 بدست آمد. همچنين، بيشترين مقدار وزن بذر در بوته (41/2 گرم)، تعداد بذر در بوته (3/1822)، وزن هزار دانه (447/1 گرم) و عملكرد دانه (13/42 گرم بر متر مربع) در تيمار با بافت خاك لومي، آبياري كامل و تيمار كودي با غلظت 100 درصد (S2I1F1) حاصل شد كه نشان دهنده تاثير كود بر بهبود عملكرد ريحان است.
چكيده لاتين :
Basil (Ocimumbasilicum L.) is one of the important plants belonging to the genus family Lamiaceae (Labiatae), which is used as herbs, spices, and as well as fresh vegetables. The present study was conducted to investigate the interaction of deficit irrigation, soil texture, and fertilization on yield components and vegetative growth of basil variety Keshkeniluvelou, using a factorial experiment based on randomized complete block design (RCBD) with 18 treatments and 3 replications. Deficit irrigation treatments consisted of three levels of irrigation including I1=100%, I2=75%, and I3=50% of ETc, and soil texture included sandy loam and loamy soil. Also, 3 fertilizer treatments with 100 percent of the recommended rate (including macro- and micronutrients) (F1), 70 percent (F2), and no fertilizer (F3) were applied to each pot. The ANOVA results showed that effect of irrigation was significant, soil texture and fertilizer were not significant, and interaction of soil texture and fertilizer were significant on plant height, leaf area , leaf dry weight, stem dry weight, and fresh weight of basil, respectively. The tallest plant height (31.42cm), leaf area (109.21cm2), leaf dry weight (0.97 gr), stem dry weight (2.24 gr), and fresh weight of leaf (5.12gr) was obtained in S1I1F3 treatment and the lowest in the S1I3F3 treatment. Also, the highest seed weight per plant (2.41gr), number of seeds per plant (1822.3), thousand seed weight (1.447gr), and seed yield (42.13 gr/m2) were obtained in the treatment having loamy soil texture, full irrigation, and 100% of the recommended fertilizer rate (S2I1F1), which showed the effect of fertilizer on improving the yield of basil.
