تحليل هستي‌شناختي نظريه ادراكات اعتباري علامه طباطبايي(ره)

Ontological Analysis of Allameh Tabatabai’s Constructional Perception Theory

نظريه ادراكات اعتباري علامه طباطبايي (ره) كه يكي از انديشه‌هاي كانوني و محوري ايشان است همواره به‌منزله نظريه‌اي معر‌فت‌شناختي تحليل و بررسي شده ‌است، اما نگاهي جامع به آثار علامه طباطبايي (ره) جهت واكاوي موارد استفاده و بهر‌ه‌برداري از اين نظريه از سوي ايشان، نشان مي‌دهد كه علامه به اين نظريه نگاه وجود‌شنا‌ختي نيز داشته‌ است. از اين زاويه، نشيه دنيا، نشيه اعتباريات است كه مابين دو نشيه بد و عود (قوس نزول و قوس صعود) قرار گرفته است و همچنان‌كه نسبت زندگي دنيا به عوالم قبل و بعد از آن، نسبت ظاهر به باطن است؛ به همين ترتيب نسبت اعتباريات به حقايق هم، نسبت ظاهر به باطن خواهد بود. از نظر علامه طباطبايي (ره) محصور و محدودشدن انسان به معاني وهمي و پنداريِ ظاهر حيات دنيا همان گرفتارشدن وي در خدعه اعتباريات و غفلت از حقيقت باطنيِ واقعي آن‌ها خواهد بود.

Allameh Tabatabai’s constructional perception theory, as one of hisoutstanding thoughts,has oftenconsideredas an epistemological theory, so that it is merely studied and applied in this viewpoint. But comprehensive lookat theTabatabai’s literature, in order to find different usages of this theory, shows that it has boldontologicalaspect in Tabatabai’s thought. Inthisviewpoint, the world, as the material realm of reality, has a virtual construction of reality, so that it is betweentwo real worlds: the prior and posterior esoteric actual worlds. Just as therelationship between the material world and the two other prior and posterior real worlds is exoteric/esoteric relation, the relationship between the constructional realities and actual realities is exoteric/esoteric one.Tabatabai believes that human confining to imaginary concepts of material life is as same as falling in constructional realm and neglecting of their esoteric truth.