بررسي و ارزيابي مدل هاي ناتواني در علوم توان بخشي

Review and Evaluation of the Models of Disabilities in the Rehabilitation Sciences

 زمینه: هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی الگو­های ناتوانی در علوم توان‌بخشی است. در طول 3 دهه؛ پژوهشگران در تلاش برای ایجاد بنیاد معرفت‌شناختی روشن و آشكار در حوزه­ توان‌بخشی بوده­اند. به‌طوركلی الگو­های ناتوانی نقش مهمی را در فراهم كردن حمایت ­های نظری- عملی و خدمات­رسانی برای افراد با ناتوانی ایفا می­ كنند.  روش: پژوهش انجام‌شده، پژوهشی نظری بود. در حوزه مباحث مربوط به الگو­­ها و فراهم كردن ارزیابی آن‌ها؛ تعیین مفروضه­­ های اساسی در رابطه با الگو­ها، تعاریف و اصطلاحات از اهمیت ویژه­ و تعیین‌كننده‌ای برخوردار است. بدین منظور، نخست مبانی نظری الگوهای ناتوانی كه در علوم توان‌بخشی مطرح هستند؛ مورد معرفی، توضیح و توصیف قرار گرفتند. در ادامه به تبیین ارتباط بین این الگو­ها با یكدیگر پرداخته شد و پس‌ از آن به ارزیابی با استفاده از روش تجزیه‌و تحلیل منظم و به تبیین ارتباط بین این الگو­ها پرداخته شد و مورد بحث نیز قرار گرفتند.  یافته‌ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان می­دهد كه پژوهش و شناخت مبانی نظری الگو­های ناتوانی می­تواند چشم­ انداز روشنی را برای متخصصان، كارشناسان، درمانگران، آموزگاران، قانون­گذاران و افراد با ناتوانی و سازمان‌هایشان فراهم آورد.

ackground: In three decades, researchers have tried to make clear epistemological foundation in the field of disability. These models play an important role in providing theoretical-practical support and services for people with special needs. The purpose of this study is to evaluate models of disability rehabilitation. Method: The research method was theoretical method. For this purpose, the theoretical models of disability in rehabilitation science are explained, introduced and described. In the following, the relationship between patterns is explained.  Results: The results of this study suggest that the study and understanding of the theoretical foundations of models of disability can be a bright outlook for experts, specialists, therapists, teachers, legislators and people with special needs and provide their organizations.