مكان‌يابي پناهگاه‌هاي عمومي با رويكرد پدافند غيرعامل مكان‌يابي پناهگاه‌هاي عمومي با رويكرد پدافند غيرعامل

Site Location of Public Shelters with Passive Defense Approach in the City of Tehran, Region 16

نظام دفاعي يك كشور به دو نوعِ عامل و غيرعامل تقسيم مي شود كه پدافند غير عامل به مجموعه اقدامات غيرمسلحانه اي گفته مي-شود كه موجب كاهش آسيب پذيري نيروي انساني، ساختمان ها، تاسيسات، تجهيزات، سرمايه ها و شريان هاي كشور در مقابل عمليات خصمانه و مخرب دشمن مي گردد. يكي از سياست هاي پدافند غيرعامل در تمام كشورها به‌طور عام و كشور ايران به‌طور خاص، ساخت پناهگاه‌هاي عمومي در جهت حفظ جان شهروندان و كاهش آسيب ها در حوزه انساني مي‌باشد. اما آنچه كه در اين بين در تناسب با سياست بيان شده مهم مي نمايد، موقعيت سايت يا محدوده هاي مورد نظر جهت ساخت پناهگاه هاي عمومي مي-باشد. اين مقاله كه با هدف مكان يابي پناهگاه‌هاي عمومي با رويكردِ پدافند غيرعامل در سطح منطقه 12 شهر تهران تدوين گرديده است با بررسي و مطالعه ادبيات موضوع در حوزه هاي پدافند غيرعامل، پناهگاه و مكان يابي، به تبيين 11 شاخصِ مكان يابي پناهگاه هاي عمومي در قالب چهار معيار كلي اقدام و در مرحله بعد، با استفاده از تكنيك فرآيند تحليل شبكه‌اي (ANP) ، به تعيين ضرايب اهميت شاخص ها و معيارها پرداخته و در نهايت از طريق همپوشاني لايه هاي اطلاعاتي (Overlay) و اِعمال اين ضرايب در محيط نرم‌افزار Arc Gis ، مرجح‌ترين مكان‌ها را در تناسب با هدف، شناسايي نموده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه از ميان شاخص‌هاي معرفي‌شده، سه شاخص (نزديكي به كاربري هاي واجد نقش پشتيبان، استقرار در فاصله اي مناسب از عملكردهاي مورد هدف دشمن و نزديكي به مراكز جاذب جمعيت) بيشترين ضريب اهميت را در فرآيند گزينش محدوده هاي استقرار پناهگاه‌هاي عمومي از منظر متخصصان به خود اختصاص مي دهند؛ در ضمن برپايه يافته هاي تحقيق پيش‌ رو رابطه معناداري بين موقعيت‌هاي استقرار پناهگاه‌هاي عمومي و ساختارهاي محلي، ناحيه‌اي و منطقه‌اي وجود دارد.

A countryʹs defensive system is divided into two passive and active defense and the passive defense is described as those unarmed measures which will contribute to the vulnerability reduction of manpower, buildings, facilities, equipments, assets and the countryʹs vital routes against hostile and destructive operations of a potential enemy. One of the passive defense policies in every country in general, and Iran in particular, is constructing public shelters to safeguard citizens and reduce damages in human domain. But what appears to be important in compliance with the said policy is the site position or the desired limits to construct public shelters. This essay which has been prepared for site location of public shelters with passive defense approach in the City of Tehran, Region 16, while investigating and studying the subject matter literature in the fields of passive defense, shelter and site location, presents eleven indicators of site location of public shelters in the format of four general criteria. And in the next step, it deals with the coefficients of importance indicators and criteria using network process analysis technique (ANP), and in the end, through overlapping information layers (Overlay) and executing these coefficients in the Arc GIS software domain, identifies the best reference locations compatible with the objective. The research results indicate that, of the introduced indicators, three indicators such as indicators of proximity to applications suitable for support role, deployment in a proper distance of the enemyʹs targeted functions and proximity to population attraction centers, contain the highest importance coefficient in the process of the selection of public shelter deployment from the expertsʹ views. In the meantime, based on the research findings, there is a meaningful relationship between the deployment locations of public shelters and the local, regional and area structures.