اثر عصاره دانه گياه شنبليله بر بافت بيضه جنين موش‌هاي صحرايي ديابتي القاء شده با استرپتوزوتوسين

Effect of Fenugreek seed Extract (Trigonella Foenum-graecum) on testicular tissue in the embryos of Streptozotocin Induced Diabetic Rats

زمينه و هدف: ديابت مليتوس به يكی از اختلالات متابوليكی اطلاق می­گردد كه با افزايش مزمن قند خون بروز می­كند. ديابت می­تواند باعث اختلال در بافت بيضه و كاهش توانايی جنسی شود. بعضی از گياهان مانند شنبليله با كاهش دادن قند خون و مواد اكسيداتيو اثر محافظتی خود را بر بدن نشان می­دهند. در مطالعه حاضر اثر عصاره دانه­ گياه شنبليله بر بافت بيضه جنين 20 روزه موش­های صحرايی در طی زمان بارداری مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در اين مطالعه تجربی، 60 سر موش صحرايی ماده سالم به طورتصادفی به سه گروه سالم شامل (كنترل، گليبن‌كلاميد و شنبليله) و سه گروه ديابتی شامل؛ كنترل، درمان گليبن­كلاميد و درمان شنبليله تقسيم شدند. از داروی استرپتوزوتوسين جهت ديابتی كردن موش‌ها استفاده شد. پس از تشخيص بارداری به گروه­های شنبليله­­ سالم و ديابتی 1000 ميلی‌گرم بر كيلوگرم از عصاره گياه شنبليله، گروه­های گليبن­كلاميدی سالم و ديابتی 5 ميلی‌گرم بر كيلوگرم داروی گليبن­كلاميد و به گروه­های كنترل سالم و ديابتی آب مقطر از طريق دهان خورانده شد. بعد از 20 روز جنين­ها خارج و در فرمالين 10 درصد تثبيت شدند. پس از پردازش بافتی مقاطع 5 ميكرونی تهيه شده و بـــا رنـــگ هماتوكسيلين‌ـ ائــــوزين رنگ‌آميزی شدند و تغييرات مورفومتريك بافت بيضه بررسی شد. داده‌ها با آزمون آماری آناليز واريانس يك طرفه و تست تعقيبی دانكن تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين قطر لوله اسپرم­ساز و ضخامت كپسول بيضه در گروه درمان شنبليله و كنترل ديابتی تفاوت معنی‌داری نشان نداد(05/0p>). ميانگين وزن بدن در جنين‌های نر گروه درمان شنبليله در مقايسه با گروه كنترل ديابتی كاهش معنی‌داری نشان داد (05/0p<). تعداد سلول‌های اسپرماتوگونی، سرتولی و ليديگ بافت بيضه در موش‌های گروه درمان شنبليله نسبت به گروه كنترل ديابتی افزايش معنی­داری داشت(05/0p<). نتيجه‌گيری: اين مطالعه نشان داد كه عصاره­ هيدروالكلی دانه گياه شنبليله باعث افزايش تعداد سلول‌های اسپرماتوگونی، سرتولی و ليديگ بيضه در موش‌های ديابتی می‌شود.

Background and aim: Diabetes mellitus is associated with some of the metabolic dysfunctions represented with chronic hyperglycemia.  This disease can disrupt the function of testicular tissue and decline male sexual ability. Some of the medicinal herbs such as fenugreeks have protective effects on tissues via hypoglycemic and anti-oxidative properties. In the present paper,  the effects of fenugreek seed extract was evaluated on testicular tissue of 20 day-old embryos from diabetic rats. Methods: In the present experimental study, sixty normal female rats were divided into three normal groups: non-diabetic control, glibenclamide and fenugreek groups and three diabetic groups: diabetic control, glibenclamide treatment and fenugreek treatment groups. Single injection of streptozotocin was used for induction of diabetes in these female rats. After detection of pregnancy, 1000 mg/kg fenugreek seed extract was fed to non-diabetic and diabetic fenugreek groups and 5 mg/kg glibenclamide was fed to non-diabetic and diabetic glibenclamide groups. Non-diabetic and diabetic control group was fed with distilled water as the same volume as the fenugreek extract. After 20 days, their embryos were pulled out and fixed at 10% formalin. After tissue processing, five micron sections were stained with Hematoxylin- eosin and evaluated for morphometric changes of testicular tissue. Data were evaluated with One-Way ANOVA test and Duncan post-hoc test. Results: The mean diameter of seminiferous tubules and testis capsule thickness indicated no significant differences between fenugreek treatment and diabetic control groups (P> 0.05). Mean body weight of male embryos was significantly lower in fenugreek treatment group in comparison with the diabetic control group (P≤ 0.05). The leydig, sertoli and spermatogonial cells number was significantly higher in fenugreek treatment group in compression with diabetic control group                      (P≤ 0.05). Conclusion: The present study showed that the hydroalcoholic extract of fenugreek seeds may increase leydig, sertoli and spermatogonial cells number in testis of diabetic rats.