تعيين الگوي تغيير شكل ارتفاعي سطح پوسته زمين در فلات ايران با استفاده از داده‌هاي شبكه GPS موردي ايران سراسري

The Vertical Pattern of Surface Deformation in Iran, Inferred from the GPS Measurement Campaigns

در نوشتار حاضر تغيير شكل‌هاي ارتفاعي سطح پوسته زمين در فلات ايران با استفاده از روش تحليلي آناليز تغيير شكل بررسي مي‌گردد. براي اين منظور از مشاهدات GPS شبكه موردي موسوم به شبكه ايران سراسري استفاده شده است. اين شبكه نخستين شبكه سراسري ژيودزي ماهواره‌اي كشور است كه در سال‌هاي 1999، 2001 و 2005 ميلادي به همت سازمان نقشه‌برداري كشور و در قالب همكاري علمي مشترك با دانشگاه مونتپلير در فرانسه، اجرا و اندازه‌گيري شد. در پردازش داده‌هاي اين شبكه از نرم‌افزار GAMIT/GLOBK استفاده شده است. براي تعيين الگوي تغيير شكل ارتفاعي سطح پوسته زمين در فلات ايران در اين روش از تغييرات فرم اساسي دوم و يكي از معيارهاي تغيير انحناي پوسته زمين در سطح آن ـ كه در اينجا انحناي متوسط است ـ استفاده مي‌شود. نتايج حاصل از اين تحقيق با ساير شواهد موجود همچون سازوكارهاي كانوني زمين‌لرزه‌هايي كه در بازه زماني مشاهده‌هاي اين شبكه به وقوع پيوسته‌اند، مقايسه و ارزيابي شده است. با توجه به اين كه نتايج پژوهش حاضر نخستين نتايج در زمينه وضعيت تغيير شكل ارتفاعي پوسته زمين در فلات ايران به شمار مي‌آيد، وضعيت سازوكار كانوني زمين‌لرزه‌هاي مورد استناد در اين مقاله دست‌كم اعتبار محلي نتايج مذكور را تاييد مي‌كند.

Using the theory of analytical surface deformation analysis, the Earthʹs vertical surface deformation has been analyzed for Iran. Iran Global GPS campaign is used for the mentioned purpose. This network is the first regional GPS one in Iran which was designed and measured within a scientific cooperation between the National Cartographic Center of Iran and the University of Montpellier in France. The network measurements have been carried out in three successive epochs: 1999, 2001 and 2005. GAMIT/GLOBK GPS processing package has been used for processing the corresponding code and carrier phase measurements. To analyze vertical deformation in Iran, the change in the Gaussʹs second fundamental form and a measure for the change in curvature, mean curvature here, is used. Using the other available evidences such as focal mechanism solutions of the seismic events which have occurred during the observation period of this study has been verified.