پتانسيل‌يابي آب زيرزميني با استفاده از روش تركيبي تحليل سلسله مراتبي و منطق فازي (مطالعه موردي: دشت ورامين)

Potential Detection of Groundwater Using composite Analytical Hierarchy Process and Fuzzy Logic (Case Study: Varamin plain)

با افزايش جمعيت و نيازهاي آبي موجود، ضرورت و اهميت منابع آب زيرزميني به عنوان يكي از مهم‌ترين منابع تامين كننده آب شيرين، بيش از پيش آشكار مي‎شود. در اين پژوهش، به منظور شناسايي مناطق داراي پتانسيل آب زيرزميني دشت ورامين از معيارهاي تراكم آبراهه اي، فاصله از آبراهه، شيب، طبقات ارتفاعي، ضخامت آبخوان، تراز آب زيرزميني، مقدار بارندگي، شاخص رطوبت توپوگرافي و ميزان نفوذپذيري استفاده شده است. نقشه‌ معيارهاي مذكور تهيه و به كمك روش تحليل سلسله مراتبي، معيارها مربوطه مورد وزن دهي قرار گرفتند و با تعيين نرخ تاثيرگذاري براي هر كلاس و استفاده از روش منطق فازي، نقشه پيش‌بيني پتانسيل آب زيرزميني به دو روش تحليل سلسله مراتبي و تحليل سلسله مراتبي فازي به روش روي هم گذاري تهيه شدند و دقت هر روش به كمك چاه هايي با آبدهي بالا مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه با توجه به پيچيدگي هاي هيدروژيولوژيكي موجود در منطقه دقت روش تحليل سلسله مراتبي فازي 61 درصد و روش تحليل سلسله مراتبي 54 درصد بوده است. همچنين مناطقي با پتانسيل بالا بيشتر در نيمه شمالي دشت كه پوشيده از رسوبات درشت‌دانه دوران كواترنر هستند قرار گرفته‌اند. نتايج نشان داد كه به‌كارگيري روش تحليل سلسله مراتبي فازي، ضمن صرفه‌جويي در زمان و هزينه، قابليت مناسبي در پيش‌بيني پتانسيل آب زيرزميني داراست

Increasing population in one side and water demands in other sides, the importance of groundwater resources as one of the most important fresh water resources, be more and more apparent. In this study, stream density, distance from drainage, slope, elevation, thickness of the aquifer, water table, rainfall, topography wetness index and the rate of permeability criteria were used to identify areas with potential of groundwater in Varamin plain. The Map of these criteria prepared and weighted using Analytical Hierarchy Process method, and with determination of the effective rate for each class and using fuzzy logic, prediction map of groundwater potential with two methods of AHP and fuzzy AHP were prepared and accuracy of the method was evaluated using wells with high discharge. The results showed that, due to hydro-geological complexity of the area, accuracy of fuzzy AHP and AHP was respectively 61 and 54 percent. Also, the areas with high potential were located in the northern half of the plains which covered with coarse sediment during the Quaternary. The results showed that application of fuzzy AHP method, besides saving time and money, had a good ability to predict the groundwater potential