بررسي عوامل موثر بر فرسودگي شغلي در كاركنان شركت برق منطقه‌اي كرمان

مقدمه: فرسودگي شغلي يكي از عواملي است كه سازمان‌ها و كاركنان آن‌ها را به‌گونه‌اي منفي تحت تاثير قرار مي‌دهد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي استرس شغلي، چهار بعد عدالت سازماني، ويژگي‌هاي شخصيتي، شفافيت نقش، گرانباري نقش و احترام سازماني با فرسودگي شغلي بوده است. مواد و روش ها: جامعه آماري پژوهش، شامل كليه كاركنان رسمي و شاغل تمام‌وقت سازمان مورد نظر است. كل اعضاي جامعه كه 200 نفر بودند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و در نهايت تعداد ??? پرسشنامه قابل‌استفاده گردآوري گرديد. ابزارهاي اندازه‌گيري متغيرها عبارت بودند از: پرسشنامه گرانباري شغلي اسپكتور و جكس، پرسشنامه فرسودگي شغلي مسلش و جكسون، مقياس استرس شغلي ديويس، رابينز و مك‌كي، شفافيت نقش ساوير، عدالت سازماني كالكويت، پرسشنامه شخصيتي NEO-FFI، پرسشنامه احترام سازماني. تجزيه و تحليل داده‌ها به‌وسيله نرم‌افزار SPSS-18 روش همبستگي پيرسون و رگرسيون چندگانه انجام شد. يافته‌ها: نتايج به‌دست‌آمده از تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داد كه بين استرس شغلي، عدالت توزيعي، برونگرايي، شفافيت نقش، گرانباري نقش و احترام سازماني با فرسودگي شغلي رابطه معنادار وجود دارد. همچنين نتايج تحليل رگرسيون نشان داد كه عدالت توزيعي، گرانباري، عدالت رويه‌اي و استرس شغلي بهترين پيش‌بين‌هاي فرسودگي شغلي هستند و روي‌ هم‌رفته 48 درصد از واريانس فرسودگي شغلي را تبيين مي‌كند. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج پژوهش پيشنهاد مي‌شود كه برنامه ريزان و سياست‌گذاران سازمان توجه به متغيرهاي دخيل در ايجاد فرسودگي شغلي را در برنامه‌هاي كاري خود قرار دهند تا بدين‌وسيله از ايجاد فرسودگي شغلي در پرسنل جلوگيري كرده و زمينه براي بهره‌وري بيشتر فراهم گردد.

Introduction: Job burnout can have negative effects on organizations and their employees. This study tried to investigate the relationships between job burnout and occupational stress, the four dimensions of organizational justice, personality characteristics, role clarity, and role overload. Material and Methods: All full-time employees of the Regional Electric Company of Kerman (n = 200) were selected as the study sample. Finally, 138 usable questionnaires were collected. Previously designed questionnaires were used to measure work overload, occupational stress, role calrity, and organizational justice and respect. Maslach Burnout Inventory and NEO were also administered. Pearson’s correlation and multiple regression analyses were applied to analyze the data. All analyses were performed using SPSS 16.0. Results: Job burnout was significantly related with occupational stress, distributive justice, extraversion, role clarity, role overload, organizational respect. Multiple regression analysis suggested distributive justice, overload, procedural justice, and occupational stress as the best predictors of job burnout. These factors explained 48% of the variance in burnout. Conclusion: According to the results of this study, policymakers and planners of the organization are recommended to pay more attention to parameters contributing to job burnout. This will prevent job burnout among the personnel and promote organizational efficiency.