تاثير باگاس و فيلتر‌كيك بر ظرفيت باربري يك خاك لوم رسي سيلتي در رطوبت‌هاي مختلف تحت آزمايش نشست صفحه‌اي

Effect of Bagasse and Filter Cake on load support capacity of a silty clay loam soil under different water contents using plate sinkage test

باگاس و فيلتركيك از توليدهاي جانبي كارخانه‌هاي توليد شكر بوده و سرشار از عناصر غذايي و مواد آلي هستند. ويژگي‌هاي مكانيكي خاك در تعيين حدود تنش مجاز براي جلوگيري از تراكم خاك و مديريت خاك، مهم هستند. از جمله اين شاخص‌هاي مهم، تنش پيش-‌تراكمي (pc?) مي‌باشد، كه اغلب به‌عنوان معياري براي ظرفيت باربري خاك استفاده مي‌شود. در اين پژوهش نمونه‌هاي بزرگ خاك با چگالي ظاهري مرطوب 5/1 گرم بر سانتي‌متر‌مكعب تهيه و براي تعيين pc? از آزمايش نشست صفحه‌اي استفاده شد. اثر دو نوع بقايا (باگاس و فيلتركيك) در دو مقدار (1 و 2 درصد) و دو سطح رطوبتي PL9/0 (مرطوب) و PL1/1 (تر) بر تنش پيش- تراكمي خاك بررسي شد. نتايج نشان داد كه افزودن بقايا به خاك و افزايش رطوبت خاك سبب كاهش معني‌دار pc? شد. با افزودن بقايا به خاك در رطوبت PL9/0، ظرفيت باربري خاك به اندازه 6/22 درصد كاهش يافت. افزايش رطوبت از PL9/0 به PL1/1 در تيمار‌هايي كه بقايا (باگاس و فيلتركيك) به آن‌ها افزوده شد نسبت به تيمار شاهد (بدون بقايا) سبب كاهش بيشتر (32 درصد) pc? شد. افزايش رطوبت از PL9/0 به PL1/1 در تيمار فيلتركيك موجب حساسيت بيشتر خاك به تراكم شد. بنابراين، با افزودن بقايا به خاك و تغيير رطوبت از حالت مرطوب به تر، مقاومت به فشردگي خاك به طور معني‌داري كاهش يافت.

Bagasse and filter cake are by-products of sugar factories which are full of nutritional ingredients and organic matters. Mechanical characteristics of the soil are considered very important in order to determine the allowable stress for preventing soil compaction. One of the important indices is pre-compaction stress which can be used as a criterion for load support capacity of the soil. In this research, the soil samples with wet bulk density 1.5 g cm-3 were prepared; then a plate sinkage test (PST) was used to determine the soil pre-compaction stress (?pc). The effects of two types of sugarcane residues with two different rates (1 and 2%) at two water contents (WCs) of 0.9PL and 1.1PL (plastic limit) on soil ?pc were studied. Results showed that ?pc was significantly decreased by adding residues to the soil and also increasing WC. By adding residues to the soil at WC of 0.9PL, the load support capacity of the soil was decreased by 22.6%. In the residue-added treatments as compared to control, the ?pc was decreased by more than 32% when the WC increased from 0.9PL to 1.1PL. When the WC increased from 0.9PL to 1.1PL, in the filter cake-treated soil, the susceptibility to compaction was increased. Consequently, by adding residues to the soil and changing the water condition from moist to wet, the resistance of the soil to compression was remarkably reduced.