اثر كيتوزان بر رشد و برخي ويژگي هاي فيزيولوژيك نخود در شرايط تنش شوري

Effect of chitosan on growth and some physiological characteristics of chickpea under salinity stress condition

به منظور ارزيابي اثر كيتوزان بر رشد رويشي و برخي ويژگي هاي فيزيولوژيك نخود در شرايط تنش شوري آزمايشي در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه ولي عصر (عج) رفسنجان در سال 1392 به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل شوري (0، 4، 6 و 8 دسي زيمنس بر متر) و سطوح مختلف كيتوزان (0، 1/0 و 2/0 درصد، كه همه در اسيد استيك 1 درصد حل شده بودند) همراه با تيمار آب مقطر بودند. نتايج نشان داد افزايش شوري موجب افزايش ميزان مالون دي آلدييد (834/0 ميلي مول بر گرم)، پرولين (254/0 ميلي گرم بر گرم وزن تر)، كربوهيدرات كل (48/10 ميلي گرم بر گرم وزن تر)، سديم ساقه (87/1 درصد)، سديم ريشه (05/2 درصد) و كاهش ميانگين ساير صفات گرديد. تيمار با كيتوزان طول ساقه، وزن خشك ساقه و محتوي نسبي آب را افزايش و ميزان مالون دي آلدييد را كاهش داد. در شرايط تنش شوري، تيمار كيتوزان موجب افزايش طول ريشه، وزن خشك ريشه، ميزان پرولين و كربوهيدرات كل برگ شد. همچنين تيمار كيتوزان موجب افزايش ميزان پتاسيم و كاهش ميزان سديم ساقه هم در شرايط بدون تنش و هم تنش شد. ميزان پتاسيم ريشه در گياهان تيمار شده با كيتوزان نسبت به گياهان شاهد افزايش يافت، ولي ميزان سديم ريشه 14/7 درصد كاهش نشان داد. چنين به نظر مي رسد كه پيش تيمار بذر با كيتوزان از طريق كاهش جذب يون سديم و افزايش ميزان پرولين، كربوهيدرات كل و پتاسيم اثرات مضر تنش شوري را در نخود كاهش داده است.