اثر استفاده از خاكپوش پلاستيكي در آبياري قطره‌اي بر رشد، عملكرد و بهره‌وري مصرف آب پسته

Effect of Using Plastic Mulch in Drip Irrigation on Growth, Yield, and Water Use Productivity of Pistachio

به منظور مطالعه اثرات استفاده از خاكپوش‌ پلاستيكي در سيستم آبياري قطره‌اي روي درختان بارور پسته، تحقيقي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي، در دو باغ پسته )رقم اوحدي( با شرايط متفاوت از نظر ميزان آب مصرفي (4100 و 6170 متر مكعب در هكتار)، دور آبياري (8 و 12 روز) و وضعيت رشد درختان، در حومه غربي رفسنجان اجرا شد. در هر باغ سه سطح پوشش، شامل: بدون خاكپوش (تيمار C)، خاكپوش پلاستيكي مشكي و سفيد (تيمارهاي MB و MW)، در سه تكرار اجرا ‌شد. در انتهاي فصل با داده هاي اندازه‌گيري شده صفات رويشي، كمي و كيفي محصول و تعيين بهره‌وري مصرف آب (WUP)، مقايسه ميانگين‌ها با استفاده از آزمون چند دامنه‌ اي دانكن، انجام شده و اثرات استفاده از خاكپوش پلاستيكي بر اين صفات مشخص گرديد. نتايج، تاثير معني‌دار استفاده از خاكپوش پلاستيكي بر اغلب صفات رويشي، كمي و كيفي محصول و نيز بهره‌وري مصرف آب را نشان داد. ضمن اينكه در اغلب موارد، رنگ خاكپوش تاثير چنداني بر اين صفات نداشت. در مجموع كاربرد خاكپوش پلاستيكي در قطعه شماره يك، باعث افزايش وزن خشك محصول تا 271 گرم به ازاي هر درخت، كاهش درصد پوكي ميوه تا حدود 6/10 درصد، افزايش درصد خنداني ميوه تا 2/11 درصد، كاهش تعداد دانه در انس پسته تا 3/2 واحد و افزايش بهره‌وري مصرف آب تا 100 درصد نسبت به تيمار شاهد گرديد. در قطعه شماره دو نيز افزايش وزن خشك محصول تا 1090 گرم به ازاي هر درخت و افزايش بهره‌وري مصرف آب تا 36 درصد نسبت به تيمار شاهد را سبب گرديد. بررسي تغييرات رطوبت حجمي خاك در فاصله بين دو آبياري، اثر معني‌دار استفاده از پوشش را در حفظ رطوبت خاك نسبت به تيمار شاهد نشان داد. با توجه به نقطه پژمردگي دايم (PWP) و رطوبت سهل الوصول (RAW) خاك قطعات آزمايشي، دور مناسب آبياري درختان پسته در روش آبياري قطره‌اي در خاك‌هاي شني لومي تا لومي شني، در حالت بدون پوشش، به ترتيب پنج تا نه روز و در شرايط استفاده از خاكپوش پلاستيكي، 11 تا 15 روز بدست آمد.

To study the effects of using plastic mulch on soil moisture and salinity changes under drip irrigation system in mature pistachio trees (Ohadi cultivar), a research was conducted in a randomized complete block design in two orchards with different treatments in terms of water consumption (4100 and 6170 m3/ha), irrigation frequency (8 and 12 days), and trees growth. The study was carried out in the western suburbs of Rafsanjan, Iran. In each of the orchards, three mulch treatments including: without mulch (treatment C), black-and-white plastic mulch (treatments MB, MW), with three replications were used. At the end of the season, data on growth characteristics, quality and quantity of the product, and water use productivity (WUP), were averaged and compared using Duncan multiple range test to determine the effects of using plastic mulch on these traits. The results showed significant effect of plastic mulch on all growth factors, quantity and quality of yield, and water use productivity. Moreover, in most cases, the color of mulch did not affect these traits. Overall, using plastic mulch in orchard 1 increased the dry product up to 271 g per tree, reduced blanking to 10.6 percent, increased splitting to 11.2 percent, reduced the number of grains per ounce of pistachios to 2.3 units, and increased the water use productivity to 100 percent compared to the control. Also, in orchard 2, plastic mulch increased the dry product upto 1090 g per tree and increased the water use productivity to 36 percent compared to the control. Measurement of soil moisture changes in between two consecutive irrigations indicated significant effect of mulching on conserving soil moisture in comparison with the control. Considering the Permanent Wilting Point (PWP) and Readily Available Water (RAW) of the experimental soils, proper irrigation frequency for pistachio trees in uncovered loamy sand to sandy loam soils under drip irrigation is 5 to 9 days, and in the use of plastic mulch, it is 11 to 15 days.